Himalaiści na ścianie szkoły. W Tychach odsłonięto mural poświęcony polskim zdobywcom gór
Spis treści
- Artystyczny hołd dla lodowych wojowników
- Symbol pamięci, edukacji i wspólnoty
- Murale wspinaczkowe w polskich miastach
Na ścianie Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 4 przy ul. Pogodnej 37 w Tychach powstał malarsko-ceramiczny mural upamiętniający polskich himalaistów – Jerzego Kukuczkę, Wandę Rutkiewicz i Krzysztofa Wielickiego. Uroczyste odsłonięcie dzieła pt. Przez Himalaje do gwiazd, zrealizowanego w ramach Budżetu Obywatelskiego, odbyło się 8 października 2025 roku i połączone było z otwarciem szkolnej ekopracowni Umbra – nowoczesnej, plenerowej klasy do nauki przyrody, biologii i ekologii.

Mural upamiętniający legendarnych polskich himalaistów – Jerzego Kukuczkę, Wandę Rutkiewicz i Krzysztofa Wielickiego powstał w Tychach (fot. W. Chrzanowski)
Artystyczny hołd dla lodowych wojowników
Mural przedstawia południową ścianę Mount Everestu – góry-symbolu, ukazaną w dynamicznej, geometrycznej kompozycji. Autor projektu, Piotr Przewoźnik – absolwent szkoły, na której powstało dzieło, a obecnie uczeń liceum plastycznego – zbudował obraz z sieci trójkątów o różnorodnych barwach i intensywnościach, oddających stromość i potęgę najwyższego szczytu świata.
Projekt powstania muralu złożony w ramach Budżetu Obywatelskiego został zrealizowany przez Miejskie Centrum Kultury w Tychach we współpracy z Zespołem Szkolno-Przedszkolnym nr 4. Łączy w sobie sztukę, edukację oraz pamięć o ludziach, którzy na trwałe zapisali się w historii światowego himalaizmu. Wśród wspinaczy widoczne są trzy postaci w kolorowych kombinezonach, symbolizujące kolejno Jerzego Kukuczkę, Wandę Rutkiewicz i Krzysztofa Wielickiego. Czwarta sylwetka, ukazana w oddali, jest metaforycznym przedstawieniem wszystkich pozostałych ludzi gór.
– Bardzo ważnym elementem w moim projekcie było wykorzystanie dwóch ścian budynku do stworzenia muralu, co pozwoliło uzyskać dodatkowy, trójwymiarowy efekt wizualny. Chciałem pokazać, że zdobycie najwyższego szczytu świata jest możliwe – przykładem tego są patroni naszej szkoły. Nas, uczniów, ma to zachęcać do działania, spełniania marzeń i dążenia do celu – mówi Piotr Przewoźnik, autor koncepcji dzieła, inspirowanej na fotografii południowej ściany góry, wykonanej przez himalaistę Piotra Krzyżowskiego.
Istotnym elementem projektu jest kolor szary, którego zmienna tonacja – od chłodnych, srebrzystych barw po cieplejsze odcienie – tworzy wrażenie głębi i przestrzeni. W centrum kompozycji góruje Mount Everest – symbol drogi, ambicji i marzeń. Całość dopełniają ceramiczne elementy, które odbijając światło, nadają muralowi unikalny, niemal rzeźbiarski charakter, nawiązując do tyskiej tradycji mozaik w architekturze miasta. Ceramika łącząca się z malarstwem to wyróżnik artystów, którzy podjęli się przeniesienia wizji autora projektu na wielki format ściany.

Krzysztof Wielicki przemawia podczas Uroczystość odsłonięcia muralu upamiętniającego legendarnych polskich himalaistów – Jerzego Kukuczkę, Wandę Rutkiewicz i Krzysztofa Wielickiego (fot. W. Chrzanowski)
Artystyczną wizję młodego twórcy Piotra Przewoźnika na ściany szkoły przenieśli doświadczeni muraliści z duetu Czary-Mury – Marek Grela i Marta Piróg. Ich prace można oglądać w wielu polskich miastach, jednak mural w Tychach był dla nich wyjątkowy – po raz pierwszy zdecydowali się zrealizować projekt, który nie był ich autorskim pomysłem:
– Ta realizacja była dla nas zupełnie inna niż wszystkie pozostałe. Od początku istnienia „Czary-Mury” – a właśnie mija 5 lat – założyliśmy sobie, że będziemy wykonywać wyłącznie własne projekty. Tu musieliśmy – i chcieliśmy – zrobić wyjątek, ponieważ cała akcja ma ogromny ładunek społeczny, a współpraca z Piotrkiem – młodym, bardzo utalentowanym, a przede wszystkim chłonącym wszelkie sugestie początkującym artystą – była dla nas niezwykle inspirująca. Zwykle też nie lubimy brać udziału w przetargach, bo dla nas sztuka to nie wyścig, ale w tym wypadku było to konieczne, aby finalnie stać się częścią tego wspaniałego przedsięwzięcia. I ta satysfakcja – bo nikt już nam nie powie, że nie byliśmy na szczycie Everestu! W dodatku w adidasach i krótkim rękawie – wspomina z uśmiechem Marek Grela.

Uroczystość odsłonięcia muralu upamiętniającego legendarnych polskich himalaistów – Jerzego Kukuczkę, Wandę Rutkiewicz i Krzysztofa Wielickiego (fot. W. Chrzanowski)
Symbol pamięci, edukacji i wspólnoty
Uroczystość odsłonięcia muralu zgromadziła społeczność szkolną, mieszkańców Tychów i zaproszonych gości – w tym Annę Damaschk (dyrektor ZSP nr 4), Macieja Gramatykę (prezydent miasta Tychy) oraz himalaistów – Krzysztofa Wielickiego i Janusza Majera, którzy wspólnie dokonali symbolicznego otwarcia dzieła.
Tego samego dnia otwarto również ekopracownię Umbra – przestrzeń, w której uczniowie będą mogli uczyć się poprzez doświadczenie, rozwijać wrażliwość ekologiczną i budować relację z naturą, a w holu szkoły można było obejrzeć obrazy malarki i pasjonatki gór, Moniki Tarsy.

Otwarcie muralu himalaistów polskich uświetniła wystawa obrazów malarki i pasjonatki gór, Moniki Tarsy (fot. W. Chrzanowski)
W ramach zadania powstały także napisy na ścianie szkoły: logo oraz jej nazwa. Na uwagę zasługuje także dopełniające mural umieszczenie symbolicznych ceramicznych szczytów wszystkich 14. himalajskich ośmiotysięczników na każdym z 14 filarów znajdujących się przed głównym wejściem do szkoły.
Nowy mural na Pogodnej to nie tylko barwny akcent w miejskiej przestrzeni, ale także opowieść o odwadze, pasji i wytrwałości. To wizualny pomnik pamięci o polskich himalaistach i symbol wiary w to, że każdy szczyt – nawet ten pozornie nieosiągalny – można zdobyć.
Murale wspinaczkowe w polskich miastach
Idea uwieczniania postaci związanych ze wspinaniem nie jest oczywiście nowa. Murale o tematyce wspinaczkowej (głównie związane z himalaizmem) już zdobią ściany budynków w kilku polskich miastach:
CIESZ SIĘ WSPINANIEM, CIESZ SIĘ CZYTANIEM
Mamy nadzieję, że ten tekst Ci się spodobał, że Cię zainspirował, zaciekawił, dostarczył Ci informacji. Jeśli tak to zachęcamy Cię do wsparcia serwisu. Dzięki Tobie będziemy mogli działać jeszcze lepiej. Wielkie dzięki! Do zobaczenia na ściance albo w skałach.
REKLAMA

