Badania starych lin 2025
Po raz kolejny powróciłem do tematu badania starych lin. Zapewne po raz ostatni, bowiem wyniki zawsze były podobne, więc nie ma już sensu, po raz kolejny, upewniać się jak jest, skoro już wiemy.
Badania prowadziłem w latach 2011 i 2012 oraz w roku 2025. Zaplecze techniczne stanowiło certyfikowane laboratorium firmy Protekt, producenta sprzętu do ochrony pracy na wysokości. Korzystając z okazji dziękuję za nieustającą życzliwość właścicielowi firmy, panom laborantom za profesjonalne podejście oraz poświęcony czas, a także moim PT kolegom inżynierom znającym się na rzeczy lepiej ode mnie. Na koniec dziękuję ofiarodawcom lin do badań. Swoje liny bądź ich fragmenty nadesłali koledzy forumowicze: SPLech, dsr i masztaf. Dziękuję też tym wszystkim, którzy skontaktowali się ze mną i wyrazili gotowość przysłania do badań swoich spracowanych lin.
Tegoroczne badania koncentrowały się głównie na testach dynamicznych bardzo zbliżonych to tych opisanych w normie EN 892. Celem badania było doprowadzenie do zerwania liny w n-tej próbie.
Pierwszą badaną liną był BEAL model Joker 9.1mm, wyprodukowana równo 20 lat temu w roku 2005.
Lina nigdy nie była używana, przeleżała gdzieś w szafie, w ciemnościach, w temperaturze pokojowej. Organoleptycznie czyli na tak zwane oko, dotyk i co tam jeszcze sprawiała wrażenie jakby została zdjęta z półki sklepowej przed kwadransem.
Joker, banderola 1
Joker, banderola 2
Jak widać lina była certyfikowana jako lina pojedyncza, lina podwójna i lina bliźniacza. Wykończenie Golden Dry predestynowało linę do zastosowań górskich. Producent wyraźnie zaznaczał, że Joker jest liną przeznaczoną dla doświadczonych wspinaczy, co należy rozumieć, że są oni obyci z cienkimi linami i długimi lotami…
Lina BEAL Joker wyszła zwycięsko z testów dynamicznych. Pierwszych pięć lotów nie spowodowało zauważalnych zmian w linie. Podczas zrzutu nr 6 nastąpiło zerwanie koszulki bez widocznego uszkodzenia rdzenia, a lot nr 7 doprowadził do całkowitego zerwania liny przy węźle. Poniżej można prześledzić wydruk po pierwszym zrzucie oraz wydruk zbiorczy obejmujący wszystkie próby.
Joker – pierwsza próba
Joker – wszystkie próby łącznie
Zerwana lina Joker
Oprócz badania dynamicznego przeprowadzono także rwania statyczne. Do testu użyto najpierw odcinka liny nie obciążanej a w drugiej kolejności liny zamęczonej siedmioma próbami podczas testu dynamicznego. Trzeba przyznać, że wytrzymałość statyczna Jokera jest imponująca!
Raport z badania liny BEAL Joker
Uwaga: Rwanie występujące pod numerem 1 nie doprowadziło do zerwania liny, gdyż lina rozciągnęła się do długości uniemożliwiającej dalszy pomiar. Przy kolejnej próbie wzięliśmy do badania nowy kawałek liny i skróciliśmy badany odcinek z 75 cm do 40 cm.
Druga z badanych lin to SIMOND Spirit 8.9mm, która podobnie jak opisywany wyżej BEAL Joker spełniała wymagania zarówno dla lin pojedynczych, jak i podwójnych oraz bliźniaczych. Lina SIMOND nie posiadała banderolki co skazywało nas na pewne domysły. Wedle właściciela liny miała ona 10 lat i była eksploatowana przez lat 8. Trudy eksploatacji były wyraźnie widoczne, innymi słowy było widać dość intensywne użytkowanie.
Do badań odcięliśmy pierwsze półtora metra czyli odcinek którym dowiązywano linę do uprzęży. Kolor oraz wizualny stan tego odcinka wyraźnie różnił się (na korzyść) od reszty liny.
Pierwsze odpadnięcie Spirit przetrwał bardzo dobrze, a zanotowane parametry wyglądały optymistycznie. Niestety już druga próba okazała się niszcząca i lina uległa zerwaniu na węźle. Wydruki z obydwu prób ilustrują załączone wykresy.
Spirit pierwsza próba
Spirit druga próba
Zerwana lina Spirit
W drugiej kolejności przeprowadzono rwania statyczne na dwóch odcinkach: nie latanym i tym zerwanym. Rezultaty obrazuje tabela:
Wyniki badań statycznych dla liny Spirit
Spirit podczas zrywania statycznego
Poddałem też badaniu trzy inne stare, używane liny a mianowicie : LANEX Rocky 9.8 mm (rok produkcji 2002), TENDON Ambition 10.2mm (rok produkcji 2008) oraz ROCA Fanatic 10mm (rok produkcji 2015). Wszystkie trzy liny należały do kategorii lin pojedynczych. Liny były testowane jednokrotnie w celu ustalenia wartości maksymalnej siły. Badane liny sprostały tej próbie w sposób zadowalający. Poniżej wydruki z komputera:
LANEX Rocky 9.8 mm, rok produkcji 2002
TENDON Ambition 10.2mm, rok produkcji 2008
ROCA Fanatic 10mm, rok produkcji 2015
Poza tym, nie latane odcinki tych lin były zrywane statycznie. Do kompletu dołożyłem badanie dwóch leciwych, używanych, taśm zszywanych: EDELRID oraz SINGINGROCK.
Wyniki zawiera tabelka:
Zerwana taśma SINGINGROCK
Zerwana taśma Edelrid
Konkluzja
Niezależnie od prezentowanych wyników trzeba z naciskiem stwierdzić, że jedynym miarodajnym źródłem wiedzy o parametrach lin oraz zalecanym okresie ich eksploatacji są dane podane przez producenta.
Wojciech Święcicki
