Odszedł wybitny taternik i alpinista Marek Grochowski (1942-2020)

Smutna wiadomość w dniu pełnym refleksji – dzisiaj odszedł Marek Grochowski, świetny taternik i alpinista. Uczestnik wielu wypraw, współautor pierwszego wejścia na Shispare (7611 m), jeden z najwyższych szczytów Batura Mustagh. Były prezes Łódzkiego Klubu Wysokogórskiego, wiceprezes PZA.

[Aktualizacja] Uroczystości pogrzebowe Marka Grochowskiego odbędą się w piątek 6 listopada o godzinie 13:00 w Radomiu na Starym Cmentarzu przy ul. Limanowskiego 72

Marek Grochowski w 1967 roku (for. lojanci.org)

Marek Grochowski urodził się 24 stycznia 1942 w Warszawie. Z zawodu był inżynierem budownictwa. Swoją przygodę ze wspinaniem rozpoczął w 1958 roku. Na liście swoich taternickich i alpinistycznych osiągnąć zapisał wiele znakomitych wspinaczek w górach świata – był autorem pierwszych przejść i wybitnych powtórzeń latem i zimą w Tatrach, Alpach, Kaukazie, Pamirze, Karakorum, Himalajach i Etiopii.

Uczestniczył m.in. w 2. przejściu Drogi Pająków na Galerii Gankowej, w zimie  – 1. przejściu Drogi Popko na Orlej Ścianie, Drogi Pliska na Małej Śnieżnej Turni, Drogi Jilka na Wysokiej, czy też wspinaczce od północy na Skrajną Jaworową Przełęcz.

Marek Grochowski podczas rekonesansu zimowego w 1981 r. W tle górne partie północnej ściany Donguzoruna (fot. Janusz Kurczab)

W Alpach przeszedł m.in. północną ścianę Aiguille Blanche de Peuterey, Drogę Cassina na Piz Badile, Drogę Diembergera na Piz Roseg i nową drogę centralnym filarem Brouillard na Mont Blanc. W Kaukazie wszedł nową drogą na Dżang-Tugan (1. przejście środkiem północnej ściany).

W Pamiro-Ałaju uczestniczył w pierwszych wejściach na Pik Drużba, Pik Vertikal i południowy wierzchołek Piku Skalistego. W 1963 roku brał udział w wyprawie w Hindukusz Afgański, a w 1973 roku był kierownikiem wyprawy w Pamir, gdzie wszedł Drogą Tamma na Pik Korżniewskiej i częściowo nową drogą na Pik Komunizmu.

Obóz III (6250 m) wyprawy na Shispare (fot. Janusz Kurczab)

W latach 1974-2001 był uczestnikiem wielu wypraw w Himalaje i Karakorum. W 1974 roku brał udział w pierwszym wejściu na wybitny szczyt Shispare. Tak wyprawę wspominał w Janusz Kurczab (obszerny opis znajdziecie w Historia polskiego wspinania – Karakorum. Cz.I (lata 1969-1980):

Do roku 1974 jeszcze wszystkie siedmiotysięczniki w Batura Mustagh, najbardziej na wschód położonym rejonie Karakorum, były dziewicze. Piękna piramida Shispare Sar (7611 m) wznosi się pomiędzy lodowcami Pasu i Shispare. Uzyskanie przez Polskę zezwolenia na atakowanie tego szczytu w 1974 roku było dużym osiągnięciem dyplomatycznym i organizacyjnym. […]

20 lipca na grań ponad obozem III wyszły cztery związane liną dwójki: Cichy z Młynarczykiem, Holnicki z Porębą, Bleicher z Oberhoferem i Grochowski z Kurczabem. Długa grań się skończyła niewielkim obniżeniem, za którym wznosił się ku wschodniej przełęczy Shisparé stromy stok śnieżny. 300 m wyżej rozbito namioty obozu IV (6750 m). […]

21 lipca cała ósemka wyszła na przełęcz (6900 m) i 100 m wyżej zatrzymała się na odpoczynek. Na południowo-wschodnim krańcu rozległej przełęczy widać było lodowy szczyt w kształcie dzwonu, oznaczony na mapach kotą 7090 metrów. Kurczab odłączył się od grupy, wrócił na przełęcz a następnie po 3-godzinnej nietrudnej wspinaczce zdobył ów szczyt, nazwany później Ghenta Sar. Była godzina 16.30. W dwie godziny później również wierzchołek Shisparé (7611 m) został zdobyty i wszyscy szczęśliwie powrócili do obozu IV. […]

[…] zdobycie Shispare Sar i Ghenta Sar – pierwszych siedmiotysięczników w Batura Mustagh – zaliczyć należy do osiągnięć pierwszej rangi w historii polskiego himalaizmu eksploracyjnego.

Marek trzykrotnie brał udział w wyprawach na K2 (1976, 1982 i 1996). Swoich sił próbował również podczas wypraw na – Annapurnę II (1980), Shivling (1983 i 1984), Kedar Dome (1986), Nun (1987, na który wszedł Drogą Czeską), Gasherbrum II (1990), Nanga Parbat (1992) i Kamet (2001).

Marek Grochowski – Podlesice 2011 (fot. Bogdan Jankowski)

Był również kierownikiem lub uczestnikiem licznych wypraw w góry wysokie i egzotyczne, także góry Etiopii i Alaski.

O swoim wspinaczkowym życiu Marek opowiadał w filmie „Łódzkie historie wspinaczkowe” (od 3:54 – oczywiście polecamy cały film):

Angażował się działalność klubową – był prezesem Koła Łódzkiego Klubu Wysokogórskiego w kadencji 1970-72. Piastował również funkcję wiceprezesa PZA oraz zasiadał w Sądzie Koleżeńskim PZA. Odznaczony został złotym i brązowym medalem „Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe”. Był również członkiem honorowym PZA i ŁKW. Publikował wiele artykułów w czasopismach alpinistycznych.

Redakcja składa szczere kondolencje Rodzinie i Przyjaciołom

Źródło: „Wielka Encyklopedia Gór i Alpinizmu„, Małgorzata i Jan Kiełkowscy, Wydawnictwo Stapis