Tomek Klimczak i Damian Granowski o przejściu drogi Desmaison-Gousseault. Relacja

W dniach 11-14 października zespół Tomasz Klimczak (KW Warszawa) i Damian Granowski (KW Kraków) przeszli drogę Desmaison-Gousseault na północnej ścianie Grandes Jorasses. Jest to prawdopodobnie pierwsze polskie przejście i nie wiadomo, czy wcześniej były inne polskie próby na tej drodze. Historia jej wytyczenia, może nie jest tak słynna jak pokonanie północnej Eigeru, ale zasługuje na uwagę. Poniżej relacja chłopaków z przejścia.

Tomek Klimczak (z lewej) i Damian Granowski

Historia drogi

Rok 1971. René Desmaison należał wówczas do alpejskiej czołówki. Specjalizował się w zimowej sztuce cierpienia na największych alpejskich ścianach. Jego nowy cel to wytyczenie nowej drogi na pn. ścianie Grandes Jorasses, pomiędzy Całunem a Filarem Walkera. Razem z młodym przewodnikiem Sergem Gousseaultem zaczynają się wspinać 11 lutego 1971 roku. Pierwsze dwa dni przebiegają sprawnie, ale trzeciego psuje się pogoda. Wspinają się dalej, pomimo gęstego opadu śniegu. Czwartego dnia spadający kamień przecina linę, a osłabiony chorobą (do której się nie przyznał) Serge zaczyna powoli słabnąć. Warto dodać, że od początku wspinał się na drugiego, później – gdy zaczął słabnąć – doszło do odmrożenia rąk i ogólnego braku sił.

Serge nie był wstanie wybijać haków, więc Desmaison musiał przechodzić wyciąg, następnie zjeżdżać, wybijać haki i pomagać (czy wręcz wciągać) Sergea do kolejnego stanowiska. Tym sposobem w ciągu tygodnia pokonali zaledwie 300-400 metrów. Jedzenie skończyło się 19 lutego. 21 lutego byli zaledwie 100-150 metrów od wierzchołka. Tam Serge umiera, a Desmaison czeka na pomoc.

25 lutego wiatr się uspokaja i ratownicy z pomocą helikoptera ratują ocalałego. Spędza on kilka tygodni w szpitalu i potrzebuje niemal pół roku rekonwalescencji. Wkrótce też zostaje wydana książka “342 godziny na Grandes Jorasses”, tyle czasu spędził w niej René.

Tą historią żyła cała Francja. Dodatkowo wybuchł spór pomiędzy Desmaisonem i Maurizem Herzogiem, merem Chamonix, który oskarżał Desmaisona o celowe, jak najdłuższe przebywanie w ścianie. Desmaison znany był z nagłaśniania swoich wspinaczek i dużej medialności, także zarzuty nie musiały być bezpodstawne.

Dwa lata później Desmaison wraca na północną ścianę Żorasów i w dniach 10-17 lutego razem z Giorgio Gertone i Michele Clareta przechodzą nieukończoną drogę. W górnej części dopada ich załamanie pogody, ale udaje im się szczęśliwie zakończyć wspinaczkę, której nazwę dedykują tragicznie zmarłemu Gousseaultowi.

Droga została wyceniona na VI 6a A1/A2, 1200 m i musiała czekać kilkanaście lat na uklasycznienie. Dokonali tego w 2007 roku dwaj Szkoci, Guy Robertson i Pete Benson. Trudności klasyczne sięgały VI 6c M5/M6.

Do tej pory droga uchodzi za wymagającą wspinaczkę i ma stosunkowo niewiele powtórzeń. Raczej nigdy nie zostanie popularnym klasykiem. No chyba, że klasykiem z górnej półki :-). Doczekała się również kilku wariantów startowych.

Nasze przejście

Aklimatyzację zrobiliśmy na Grani Cosmic, a prognoza na cały tydzień zapowiadała się nad wyraz korzystnie.

Aklimatyzacja na Grani Cosmic (fot. Damian Granowski)

W poniedziałek 9 października solidnie obładowani skierowaliśmy się spokojnym krokiem na Mer de Glace. Kolejka na Montenvers nie kursowała, więc mamy kilka punktów do stylu przejścia ;). Po południu dotarliśmy do schroniska Leschaux, gdzie zdecydowaliśmy, że następnego dnia wytyczymy ścieżkę po lodowcu i złożymy depozyt sprzętu pod ścianą. Resztę dnia przeznaczamy na odpoczynek i sen.

Podejście (fot. Damian Granowski)

Dzień pierwszy

11 października wbijamy się w ścianę, po początkowych (raczej łatwych) lodowych partiach wariantu startowego ze stycznia 2000, Tomek wbija się w kominek za M5+, który od razu ustawia nas w szeregu. Duża ilość niezwiązanego śniegu i cienkie lodowe polewki w kominku sprawiają, że musimy uciec się do “azerowania”. Kolejne wyciągi, nominalnie łatwiejsze, nie są wcale banalne. Problemem są warunki, jest sporo sypkiego śniegu. Spowalnia to wspinanie i osadzanie asekuracji. Dodać należy, że normą jest opukiwanie skały w poszukiwaniu litych fragmentów, to postępowanie będziemy stosować właściwie na całej drodze.

Kominek za M5+ (fot. Damian Granowski)

Po łatwiejszych fragmentach czekają nas dwa trudniejsze wyciągi (M6 i M5), które wyprowadzają na drugą rampę. Jest to ładny drytooling, gdzie miejscami trzeba uważać na kruche bloki.

Drugi wyciąg M6 na szczyt I rampy (fot. Tomasz Klimczak)

Pierwszy biwak zakładamy nad szczytem pierwszej rampy. Miejsce biwakowe jest dość mizerne, ale dzięki poddupnikom – wynalazkowi Klimasa – udaje się w miarę znośnie spędzić noc.

Dzień drugi 

Drugiego dnia zmieniamy się na prowadzeniu, aby Tomek mógł oszczędzać swoje palce. Druga rampa wita nas sypkim śniegiem i kruszyzną. Lodu jest zbyt mało, aby przebiec ten odcinek, więc trzeba rzeźbić. Dopiero gdy teren się kładzie, napotykamy świetne warunki i przyjemne wspinanie. Trwa ono kilkadziesiąt metrów.Oddaję prowadzenie z myślą, żeby partner mógł się powspinać dla przyjemności. Niestety tuż za zakrętem warun pogarsza się i zaczyna się walka.

Kluczowy dolny fragment (skalny teren pomiędzy drugą i trzecią rampą) Tomek przechodzi trochę klasycznie, trochę podhaczając. Drugi w tym wypadku małpuje, holując za sobą dodatkowy plecak.

Klimas na dojściu do III rampy – jeden z kluczowych wyciągów drogi (fot. Damian Granowski)

Krótki fragment przyjemnego lodowego wspinu na III rampie (fot. Damian Granowski)

Nad nami znajduje się “excellent bivi site”. Niestety zabrakło śniegu, aby był doskonały. Aczkolwiek trzeba przyznać, że skalne oparcie jest całkiem gładkie. W ruch idą poddupniki i jetboil.

Dzień trzeci

Trzeci dzień wygląda podobnie. Najpierw trudny fragment, a następnie łatwiejszy, który szybko się kończy. Pojawia się kruszyzna i sypki śnieg. Celem jest dotarcie pod headwall lub zrobienie nawet kilku jego wyciągów. Na przeszkodzie stanął znowu trudny fragment, który musieliśmy haczyć. Wygląda na to, że w tamtym momencie niepotrzebnie zeszliśmy z rampy.

Pod wieczór Tomek wyprowadza nas do kociołka pod headwallem. Zakładamy tam nasz trzeci biwak. Nastroje nie są już tak dobre jak w poprzednich dniach.

Tuż przed trzecim biwakiem pod headwallem

Dzień czwarty

Czwartego dnia zaczynamy o pierwszym brzasku. Teren nad nami okazuje się ładnym drytoolowym wspinaniem (m.in. z użyciem rąk). Trzeci i czwarty wyciąg są w miarę łatwe, ale wysokość i kruszyzna robi swoje.

Kluczowy i najpiękniejszy wyciąg headwalla M6 WI3+(fot. Tomasz Klimczak)

Klimas w sporej ekspozycji na kluczowym wyciągu headwalla (fot. Damian Granowski)

Kluczowy wyciąg headwalla to piękne wspinanie (balder w środku wymagał zdjęcia rękawiczek), z wyjściem w lód. Rampa wyjściowa nie odpuszcza i warunki na niej są zmienne. Wspinanie kończymy po zachodzie słońca i na wierzchołku rozbijamy niezapomniany biwak.

Na szczycie

Biwak na wierzchołku (fot. Damian Granowski)

Następnego dnia schodzimy w palącym słońcu na południową stronę Grandes Jorasses. Normalna droga oferuje kruszyznę i zagrożenia obiektywne w postaci spadających seraków, więc emocje są, zwłaszcza jak jakiś głaz spada naszym śladem, z 5-minutowym opóźnieniem. Dość zniszczeni docieramy do schroniska Boccalatte, gdzie zalegamy w komfortowych łóżkach :-). Rano schodzimy do cywilizacji i delektujemy się zasłużonym śniadaniem, po ostatnich dniach postu.

Zejście na południową stronę Grandes Jorasses

Podsumowanie

Wyszliśmy w poniedziałek rano z Chamonix. Wróciliśmy w następny poniedziałek po południu. Cała akcja zajęła nam ok. 7 dni, w tym 4 dni wspinania na północnej Grandes Jorasses. Zastane trudności to w naszym odczuciu WI4, M6+, A1, R. Całkiem niezła przygoda. Szczególne uznanie dla Tomka Klimczaka, który wymyślił ten cel i poprowadził “najbardziej przerąbane” wyciągi.

Specjalne podziękowania dla wszystkich osób, które wspierały nas mentalnie, sprzętowo i trzymały za nas kciuki.

Droga Desmaison
Termin: 10-13 października 2017
Zespół: Damian Granowski i Tomasz Klimczak
Trudności: M6+, WI4, A1, R, 1200 m
3 biwaki w ścianie i jeden na wierzchołku

Przebieg linii (fot. / topo Damian Granowski)

Topo i opis drogi znajdziecie na winterclimb.com.

Film z przejścia drogi autorstwa Tomka Klimczaka:

Damian Granowski (KW Kraków, Szkoła wspinania drytooling.com.pl, Team 8a.pl)
Tomasz Klimczak (KW Warszawa)