"Elbrus Race 2010" oczami kierownika

2 światowej klasy rekordy, 3 miejsca na podium, świetna postawa polskiej 13 osobowej ekipy – czyli sprawozdanie Artura Hajzera z wyjazdu na zawody „Elbrus Race 2010”, imprezy zorganizowanej w ramach programu sportowego „Polski Himalaizm Zimowy 2010-2015”.

       Od lewej siedzą:, P.Dzięgielewska, W.Kozub, P.Karolczak, K.Tekieli, A.Dzik, A.Bargiel, K.Gajdziński. Od lewej stoją: G.Wiercioch, J.Żyszkowska, A.Hajzer, R.Szymczak, T.Chwastek, J.Lenczowski
(fot. Monika Strojny/www.speleoteam.pl)

W zawodach udział wzięli:

• Aleksandra Dzik – KS Kandahar,
• Paulina Dzięgielewska – KW Kraków,
• Tomasz Chwastek – KW Kraków,
• Justyna Żyszkowska – TKN Tatra Team,
• Krzysztof Gajdziński – KW Kraków, też jako kierownik organizacyjny
• Jan Lenczowski – KW Warszawa,
• Wojciech Kozub – KW Kraków,
• Robert Szymczak – KW Trójmiasto, też jako lekarz
• Piotr Karolczak – KW Poznań,
• Artur Hajzer – KW Katowice, też jako kierownik
• Andrzej Bargiel – TKN Tatra Team, (Salomon Trail Team),
• Kacper Tekieli – KW Zakopane,
• Grzegorz Wiercioch – TKN Tatra Team

Trasa biegu (fot. Artur Hajzer)

Szósta edycja międzynarodowych zawodów „Elbrus Race” miała miejsce 24 września. Rywalizowano w szybkościowym wejściu na najwyższy szczyt Kaukazu i Europy – Elbrus 5642 m.

Trasy biegu

Konkurencja odbywała się w dwóch klasach: Extreme zaczynała się u podstawy masywu Elbrusa w Azau (2400 m) i kończyła na szczycie Elbrusa (5642 m). Trasa ta ma 13 km długości i 3242 m różnicy wysokości. Tylko najbardziej doświadczeni, najlepiej przygotowani i zaaklimatyzowani sportowcy mogą startować w tej kategorii. Druga kategoria – Classic – zaczynała się na granicy lodowca, na końcowej stacji kolejki, na wys. 3700 i też kończyła się na szczycie Elbrusa 5642 m.

Kwalifikacje

Dwa dni przed planowanym startem odbyły się kwalifikacje na odcinku o przewyższeniu 1000 m pomiędzy stacją kolejki na 3700 m a Skałami Pastuchowa. Limit czasu wynosił 2h. Kwalifikacjami zostali objęci zawodnicy, którzy nie startowali w poprzednich edycjach zawodów, w tym wszyscy Polacy, co stawiało naszą ekipę w dość niekorzystnym położeniu w stosunku do faworytów z Rosji i Kazachstanu. Podczas kwalifikacji Polacy zajęli pierwsze miejsca i wysłali wyraźny sygnał, że będą groźnym rywalem w zawodach (wyniki kwalifikacji w załączeniu).

Start do konkurencji Extreme odbył się o 6 a Classic o 7 rano. Ku zaskoczeniu wszystkich obserwatorów i sędziów Andrzej Bargiel szybko – w niewiele ponad 1 godz. – pokonał pierwsze 1300 m różnicy wysokości do górnej stacji i linii startu konkurencji Classic – dogonił a następnie przegonił startujących w kategorii Classic. Ekipa sędziowska na szczycie wpadła w lekki popłoch. Nie była jeszcze całkiem gotowa, kiedy spostrzegła, ze do mety zbliża się pierwszy zawodnik. Takiego wyniku nikt tu się nie spodziewał.

Andrzej Bargiel (fot. Monika Strojny/www.speleoteam.pl)

Andrzej Bargiel z  Zakopanego – skialpinista, 22 letni zawodnik klubu TKN Tatra Team, należący do Salomon Trail Team – został Championem w kategorii Extreme z czasem 3.23.37! Poprawił poprzedni rekord na tej trasie należący do Kazacha Denisa Urubko z 2006 roku (3.55.59) o ponad pół godziny!

Na prośbę organizatorów i dokumentalistów na szczycie Andrzej zamarkował i powtórzył swój finisz. Wcześniej bowiem kamery nie były jeszcze gotowe do rejestracji. Andrzej uzyskał tu przydomek „Polskij Monster”.

O 11:04, po 1 godz. i 41 minutach po Andrzeju na szczycie zameldowała się Aleksandra Dzik – 28 letnia alpinistka i skialpinistka, zawodniczka KS Kandahar z Katowic. Była tym samym pierwszą w historii kobietą kończącą bieg w kategorii Extreme. Jej doskonały wynik – 5.04.41 – jest od tej chwili kobiecym rekordem trasy. Jej konkurentka Maria Khitrikova z Ukrainy dobiegła do szczytu o 12.29.52 – jej czas to 6.29.52.

Po lewej Aleksandra Dzik, po prawej Justyna Żyszkowska (fot. Monika Strojny/www.speleoteam.pl)

Nie zabrakło polskich sukcesów w kategorii Classic. Wśród Pań drugie miejsce zajęła Justyna Żyszkowska z Zakopanego – zawodniczka TKN Tatra Team. Jej czas to 4.19.59.

Pozostali polscy zawodnicy zajęli b.dobre miejsca w obu kategoriach. Doskonale dysponowany Krzysztof Gajdziński, który wg założeń miał wygrać konkurencję Classic – miał pecha – pękł mu rak – i to wydarzenie „zabrało” mu miejsce na podium – ostatecznie był 5-ty.

Oto pełne wyniki z trasy Extreme:

Po lewej kierownik Artur Hajzer po ukończeniu biegu na 10 pozycji. Przed nim na szczycie zameldował się Grzegorz Wiercioch (zdjęcie z prawej). Obaj Panowie wygraliby swoje kategorie wiekowe gdyby takie były klasyfikowane. (fot. Monika Strojny/speleoteam.pl)

Oto pełne wyniki z trasy Classic:

Elbrus to nie stadion

Należy podkreślić, że trasa na Elbrus to nie jest stadionowa bieżnia. Występują tu wszystkie wysokogórskie zagrożenia i zjawiska: rozrzedzone powietrze, niskie ciśnienie, mróz, huragany, zagrożenia obiektywne i subiektywne związane z poruszaniem się w terenie górskim – lodowcowym. W pogodny i spokojny dzień wyniki mogą być znacznie lepsze. O idealne warunki jednak na Elbrusie trudno. W tym roku z/w na warunki (śnieżyca, burza, zadymka u góry i deszcz na dole) start był przeniesiony z 23 na dzień następny. 24 zdołano przeprowadzić wyścig pomimo b.silnego wiatru o sile 80 km/h i mrozu.

Zdjęcia wykonane w dniu zawodów na wysokości ok. 5000 m. Siła wiatru to stałe 80 km/h, w porywach do 100 km/h, na szczycie odnotowano 130 km/h (fot. Monika Strojny/speleoteam.pl) Na zdjęciu poniżej J. Lenczowski korzysta z kubka herbaty podanego przez obsługę zawodów

Wiadomość o wspaniałym wyniku i rekordzie Polaka błyskawicznie rozeszła się po dolinie Baksan, wśród miejscowych dla których Elbrus jest symbolem siły i wielkości ducha jak i w całym środowisku wspinaczkowym Rosji, Polski, Kazachstanu, Ukrainy, Europy Zachodniej i całego świata. Ci którzy są w stanie wbiec na Elbrus w tak fantastycznie krótkim czasie cieszą się w Rosji i na Kaukazie specjalnym respektem.

Zawody opóźniły się o jeden dzień, dlatego dekoracja odbyła się w późnych godzinach wieczornych (fot. Monika Strojny/speleoteam.pl)

Zdjęcia: Monika Strojny/www.speleoteam.pl

Oto niektóre z medialnych nagłówków:

• Fenomenalny rekord polskiego zawodnika
• Elbrusrace-2010
• World records on Elbrus
• Nowy rekord na Elbrusie
• Polski alpinista wybiegl na Elbrus w rekordowym czasie

Podczas aklimatyzacji i całego pobytu pod Elbrusem polski zespół był bardzo zgrany – panowała bardzo dobra atmosfera(fot. Monika Strojny/speleoteam.pl)

Na polskim rynku medialnym partnerem przedsięwzięcia był portal wspinanie.pl, który
odpowiadał fachowo na zapytania mediów z całego kraju i dystrybuował informacje o zawodach.

O zawodach i sukcesach Polaków napisały główne tytuły prasowe: Wprost24, Rzeczpospolita,  National Geographic, Dziennikpolski24, Interia.pl, Sport onet, Sport.pl, Sportrmf.pl , rmf24, Głos Rosji, salon24, Dziennik Zachodni i wszystkie portale specjalistyczne biegowe, górskie itd.

Serwis fotograficzny i wysyłkę relacji obsługiwała na miejscu Monika Strojny z grupy Speleoteam.pl.

Udział polskiej ekipy w „Elbrus Race” był elementem przygotowań i realizacji programu „Polski Himalaizm Zimowy 2010-2015”. Polski monopol na zdobywanie ośmiotysięczników zimą został przełamany przez m.in. Kazacha Denisa Urubko (zdobył zimą Makalu w 2009 r.) – dotychczasowego posiadacza rekordu w kategorii Extreme na Elbrusie. Himalaiści Rosyjscy i Kazachscy stanowią aktualnie czołówkę światową. Konfrontacja i ich wynikami na Elbrusie miała być źródłem oceny polskich możliwości o też istotnym znaczeniu psychologicznym dla polskich ekip w wyruszających w Himalaje.

Występ na Elbrusie to też konieczność uzmysłowienia sobie jak ważnym elementem wyczynowego himalaizmu w dzisiejszych czasach jest tzw. atletyka wysokogórska (obok techniki, psychiki, doświadczenia/taktyki). [zawody na Elbrusie to nie jest alpinizm a jedynie jeden z elementów niezbędnych do sportowego wyczynu wysokogórskiego].

Andrzej Bargiel podczas sesji fotograficznej dla swoich sponsorów. W tle szczyt Elbrusa.
(fot. Monika Strojny/speleoteam.pl)

Zawody na Elbrusie dowiodły, że atletyka wysokogórska, dotąd specjalność Rosjan, Kazachów i pojedynczych indywidualności z zachodu, może być i już jest też silną polską domeną. Rosjanie nie byli w stanie wystawić tylu zawodników co Polacy w kategorii Extreme – ilość startujących była rekordowa – i co najważniejsze wszyscy ukończyli wyścig w dobrym stylu. Są wśród nich kandydaci zarówno na najbliższą wyprawę zimową jak i na wyprawy w latach następnych.

Ich dobry wynik to efekt m.in. indywidualnych programów treningowych, układanych pod kątem specyfiki dyscyplin wysokogórskich i współpracy z AWF w Katowicach im. Jerzego Kukuczki i pracy dr Zbigniewa Borka. Przygotowania do startu trwał od roku do 6 miesięcy. Cieszymy się, że dały tak dobry efekt. Sam Andrzej Bargiel – zawodnik w ski alpiniźmie klubu TKN Tatra Team – trenuje od 6 lat pod okiem trenera klubowego Piotra Sadowskiego i notowany jest w pierwszej 10 najlepszych ski alpinistów świata. Jest to wspaniały dowód na to jak wiele ski alpinizm może wnieść do alpinizmu i jak bardzo uzasadnione jest istnienie tej dyscypliny w ramach PZA.

Szczegóły techniczne i organizacyjne:

Ekipa wyjechała z kraju w dniach 11 (pociąg) i 14 (samolot) września. Proces aklimatyzacji rozpoczął się 14 i 15 września i trwał aż do dnia kwalifikacji 21 września. Mając na uwadze fakt, że start w kategorii Extreme, gdzie 3 km przewyższenia do wys. Blisko 6000 m pokonuje się w zaledwie parę godzin – niesie za sobą duże ryzyko zdrowotne i inne zagrożenia – zdecydowano, że proces aklimatyzacji musi być przeprowadzony bardzo solidnie:

1. A.Hajzer i R.Szymczak spędzili noc na samym szczycie Elbrusa w namiotach
2. P.Karolczak, K.Tekieli, K.Gajdziński spędzili noc w schronie na 5300
3. Andrzej Bargiel i Jan Lenczowski spali nisko, na 4000 m ale zdobyli szczyty Elbrusa przed zawodami dwukrotnie.

Jeszcze jedno zdjęcie zespołu z Elbrusem w tle (fot. Monika Strojny/speleoteam.pl)

Co do tego, który z wymienionych sposobów aklimatyzacji jest najkorzystniejszy dla startu w zawodach nauka fizjologii wysiłku, czy medycyna wysokogórska nie dają jednoznacznej odpowiedzi.

Aklimatyzacyjny camp na szczycie Elbrusa Po prawej A. Hajzer i R. Szymczak na szczycie Elbrusa. fot. Aleksandra Szymczak

Zawodnicy startowali w lekkiej odzieży sportowej (bielizna termoaktywna i lekkie kurtki oddychające) i lekkich butach trailowych, w rakach aluminiowych lub typu „spike”. Jeden zawodnik miał buty oszczepnicze. Andrzej Bargiel z powodu mrozu zdecydował się nie podejmować próby ubierania raków (zgrabiałe ręce) i wbiegł na ten wysoki szczyt w zwykłym miękkim obuwiu sportowym z mocnym protektorem.

Z pewnością był to sprzęt i odzież w tych warunkach wyczynowy nie do zastosowania w ramach standardowych wspinaczek na tej wysokości. Z powodu dużego mrozu w butach stosowano ogrzewacze chemiczne. Zawodnicy tracili czucie w palcach u rąk – rozcieranie spowolniło tempo podbiegu. Startujący w Extreme skorzystać mogli z jednego depozytu na 3700. Startujący w Clasic nie mieli prawa do depozytów. Były 3 punkty z napojami (1 kubek herbaty na zawodnika) na Skałach Pastuchwa, na przełęczy i na szczycie. Zawodnicy mieli własne napoje na plecach w systemie Camelback i średnio po 4 żele energetyczne.

Trasa była zabezpieczona medycznie i przez nestorów himalaizmu Rosyjskiego – uczestników legendarnych wypraw radzieckich na Everest 1982, Kangchenjungę 1989.

Sędzią głównym był Władimir Shopin – autor pierwszego zimowego wejścia na Pik Komunizma 1986. Legenda rosyjskiego himalaizmu Borys Korshunow pomimo zaawansowanego wieku (75 lat, wielokrotny posiadacz tytułu Śnieżnej Pantery) jest ciągle w fenomenalnie doskonałej formie i po raz kolejny stratował w zawodach z bardzo dobrym efektem. Spotkanie z tymi ludźmi stanowiło dla nas cenne spotkanie z historią i jej jakością.

Każdy z zawodników – pod groźbą dyskwalifikacji – był zobligowany do powrotu do schroniska na 3700 przed godziną 15.00 (względy bezpieczeństwa).

Organizatorami zawodów byli:

• firma Top Sport Travel
• Ministerstwo Sportu i Turystyki Kabardyno-Bałkari
• Związki Alpinizmu Moskwy, Petersburga, Krasnojarska, Kazachstanu, Azerbejdżanu, Kabardyno-Balkari

Sponsorzy:

• Bask,
• Sivera,
• Fundusz Pamięci Anatolija Boukrejewa

Partnerem medialnym portal russianclimb.com.

Na otwarciu zawodów, od lewej: R. Gubanow, J. Żyszkowska, K.Gajdziński G. Wiercioch, P. Karolczk, A. Hajzer i legenda rosyjskiego alpinizmu oraz himalaizmu 75-letni Borys Korszunow.
(fot. Aleksandra Szymczak)

Wyjazd polskiej ekipy był możliwy dzięki dotacji celowej Ministerstwa Sportu, wsparciu Polskiego Związku Alpinizmu, Fundacji Kukuczki i pracy organizacyjnej Krzysztofa Gajdzińskiego (kierownik organizacyjny). Konieczny, długi proces aklimatyzacyjny i podróż (2 dni non stop w jedną stronę) są poważnym utrudnieniem w starcie i uciążliwym elementem kosztotwórczym. Poza tym na koszt startu wpływ miały:

1. opłaty parkowe i za zezwolenie na wejście na szczyt
2. wielokrotne wjazdy (min. 5 razy) kolejką
3. opłata wizowa
4. wykup vouchera
5. itd.

Ekipa korzystała z hotelu Wierszina w Azau – przyzwoita klasa turystyczna za dobrą cenę z możliwością odnowy biologicznej – i z noclegów na wysokości w schronach typu beczka i wagonczik w podobnej cenie.

Kierownik wyjazdu
Artur Hajzer

• "Elbrus Race 2010" oczami kierownika
• Polacy najszybsi na Elbrusie
• Elbrus Race dla Andrzeja Bargiela i Oli Dzik!
• Elbrus Race – nasi mocni w kwalifikacjach
• Bieg na Elbrus 2010 – rozpoczęły się przygotowania
• Pobiegną na Elbrus

• Polski Himalaizm Sportowy (PHS): czym jest i zasady rekrutacji
• Quo vadis, polski alpinizmie?
• Laila Peak 2021 – Fundacja Kukuczki zbiera fundusze
• K2 musi poczekać. Nie będzie polskiej zimowej wyprawy w sezonie 2020/21
• Denis Urubko o polskim himalaizmie: „wiele słów, wiele wymówek”
• Zgrupowanie Grupy Młodzieżowej i Polskiego Himalaizmu Zimowego w Dolinie Kieżmarskiej
• Batura (7795 m) celem zimowej wyprawy programu Polski Himalaizm Zimowy
• Fundacja Kukuczki: „Nasze Skały”, dzieci Tomasza Mackiewicza i rodzina Maćka Berbeki – największymi Beneficjentami wpłat 1%
• Koniec wyprawy PHZ na Lhotse. Himalaiści rezygnują ze względu na niebezpieczne warunki
• Icefall dalej broni dostępu do Everestu i Lhotse

Artur Hajzer