Co znaczy najtrudniejsze A.D. 2010?
Dziesięć lat temu Darek Król dokonał przeglądu tego, co najtrudniejsze we wspinaniu sportowym. W 2000 roku na jego liście królowały 9a. Obecnie punktem odniesienia jest stopień 9b. Cała dekada przesunęła nas o dwa stopnie na skali trudności.
Wolfgang Güllich na „Action Directe”, wzorcu wspinaczkowej jakości
By nie popaść w przesadni entuzjazm warto jednak na początek wspomnieć o inflacji skali trudności, która dokonała się w czasie ostatnich 15 lat. Oddajmy w tej sprawie głos Alexowi Huberowi:
„W 1995 roku Action Directe było uważane za 8c+. Później skala trudności uległa zachwianiu, głównie za sprawą wprowadzenia stopnia 9b [chodzi np. o drogę Akira, przyp. red.]. W tym czasie Ben Moon apelował do społeczności wspinaczkowej o szkodliwości wprowadzania stopnia 9b, gdy nie istnieją jeszcze drogi o potwierdzonych trudnościach 9a. Niestety porządek został już zburzony i przyniósł trwałe efekty. Od 1995 wyceniano coraz łagodniej i łagodniej. Podniesiono wycenę Action Directe z 8c+ do 9a. Dzisiaj Action Directe jest najsławniejszą drogą 9a i stanowi wzorzec tego stopnia. A co zabawniejsze Action Directe, wyceniona oryginalnie na 8c+ jest jedną z najtrudniejszych 9a na świecie! To pokazuje jakiej dużej inflacji podległa przez te lata skala trudności. Podejrzewam, że 90% współczesnych ekstremów jest mocno przecenionych, jeśli porównywać je do wzorca, jakim jest Action Directe.
Ten proces ma też wpływ na moje dokonania – wyceny większości moich dróg sprzed lat uległy obecnie podwyższeniu. Wśród nich Weiße Rose z 8c+ stało się 9a/9a+ a Open Air z 9a stało się 9a+. Dzięki dzisiejszej łatwiejszej skali trudności Open Air a nawet może Weiße Rose stały się pierwszymi w historii potwierdzonymi drogami 9a+.”
Wydaje się, że głos „starego mistrza” Hubera, niewiele już zmieni w porządkowaniu skali trudności. Tej tendencji nie da się już odwrócić i marzenie Hubera o „prawdziwym 8c+” raczej już się nie spełni.
Warto zwrócić uwagę także na to, że z 10 dróg o wycenie 9a, jakie w 2000 roku wymieniał Darek Król w swoim tekście, zaledwie połowa ma powtórzenia! Na świecie powstają drogi o dwa stopnie trudniejsze, a powtórzenia nie może doczekać się np. Hantillio 9a z 1996 roku autorstwa Klema Loskota.
Ale przejdźmy do tego, co dzisiaj jest światowym szczytem trudności, czyli 9b. Mamy już dość pokaźny zestaw takich ekstremów.
Droga | Trud. | Gdzie | Kraj | Rok | Autor | Powtórzenia |
Neanderthal | 9b | Santa Linya | Hiszpania | 2009 | Chris Sharma | |
Jumbo Love | 9b | Clark Mountain | USA | 2008 | Chris Sharma | |
Golpe De Estado | 9b | Siurana | Hiszpania | 2008 | Chris Sharma | Adam Ondra (2010) |
Delincuente Natural (Extension) | 9b | Rodellar | Hiszpania | 2008 | Dani Andrada | |
Ali Hulk (Extension) (Sit Star) | 9b | Rodellar | Hiszpania | 2007 | Dani Andrada | |
Akira* | 9b | Eaux Clares | Francja | 1995 | Fred Rouhling | |
Przez lata na liście najtrudniejszych dróg pojawiała się Chilam Balam 9b+ autorstwa Bernabé Fernándeza (2003). Niestety przejście Hiszpana jest już oficjalnie zakwestionowane. Autor nie wykazał chęci poparcia swojego przejścia żadnymi dowodami.
* Drogi Akira także budzi poważne wątpliwości. Po pierwsze Akira to tak naprawdę długi boulder w 20-metrowym dachu, który pokonuje się bez asekuracji. Dopiero końcówkę, wycenianą na 8a, kończy się z liną. Po drugie droga jest w dużym stopniu spreparowana, część chwytów jest wzmocniona klejem. Po trzecie droga znajduje się na terenie prywatnym, który praktycznie jest teraz niedostępny dla wspinaczy. Mimo to Daniemu Andradzie udało się przystawić się do Akiry. Nie zdołał dokonać powtórzenia drogi, ale podobno znalazł łatwiejszy patent na kluczowe miejsce w dachu i według niego całość może mieć obecnie nie 9b, lecz 9a+. Dodatkowo Andrada twierdzi – „Gdy Rouling robił tę drogę, było tam troszkę więcej chwytów. Potem ktoś podziałał tam młotkiem i zrobiło się trudniej. Droga poprowadzona przez Roulinga mogła mieć na oko około 8c+” [Góry, nr 12 (127), 2004]. Ważny tekst, w sumie broniący Rouhlinga i jego przejścia można znaleźć na Climbingu. |
Jak widać prawie połowa najtrudniejszych dróg świata, to linie autorstwa Chrisa Sharmy. Amerykanin ma na swoim koncie także najwięcej 9a i 9a+ i od lat to właśnie on przekracza kolejne granice we wspinaczce sportowej. Wyceny jego realizacji właściwie od razu uznawane są za pewne, bez konieczności weryfikacji przez powtórzenia. Zresztą parę tygodni temu mieliśmy empiryczne potwierdzenie jakości wycen Chrisa Sharmy, także na tym najwyższym poziomie. Jego Golpe De Estado 9b powtórzył Adam Ondra, w pełni potwierdzając wycenę.
Chris Sharma na „Jumbo Love” 9b
I tak, dzięki Adamowi Ondrze, płynnie dotarliśmy do tego, co najprawdopodobniej czeka nas w przyszłości. Wydaje się, że następcą Chrisa Sharmy – „cudownego dziecka wpinania”, będzie kolejne cudowne dziecko, czyli właśnie Adam Ondra. Młody Czech konsekwentnie powtarza kolejne trudne drogi, nie stroniąc także od zapomnianych klasyków. To właśnie on dokonał pierwszych powtórzeń dróg Alexa Hubera. Sam Huber tak mówi o nim:
„Ondra jest nie tylko bardzo mocnym wspinaczem, ale ma także szersze spojrzenie na wspinanie i może poprowadzić nasz sport w dobrym kierunku.”
I faktycznie Ondra z żelazną konsekwencją podąża drogą, na której już wkrótce nie pozostanie mu nic innego, jak samemu na nowo zdefiniować co znaczy najtrudniejsze.
Wspinaczkowy dialog pokoleń na ” Open Air” 9a+. Z lewej Alexander Huber rok 1996, z prawej Adam Ondra rok 2008 (fot. Heinz Zak i Vojtech Vrzba)
PS. Oczywiście należy też spoglądnąć na drogi znajdujące się o stopień niżej na skali trudności. Tutaj mamy więcej propozycji, ale nadal pokonanie 9a+ oznacza znalezienie się w absolutnej światowej czołówce.
Droga | Trud. | Gdzie | Kraj | Rok | Autor | Powtórzenia |
Salamandre | 9a+/b | St-Pierre en Faucigny | Francja | 2007 | Fred Rouhling | |
Empreintes | 9a+/b | Haut-Savoye | Francja | 2009 | Fred Rouhling | |
Open Air | 9a+ | Schleier Wasserfall | Austria | 1996 | Alex Huber | Adam Ondra (2008) |
De l’autre coté du ciel | 9a+ | Eaux- Claires | Francja | 1997 | Fred Rouhling | |
Orujo | 9a+ | Malaga | Hiszpania | 1998 | Bernabé Fernández | Obecnie droga jest raczej niemożliwa do przejścia z powodu urwanych chwytów |
Realization (Biographie) | 9a+ | Ceuse | Francja | 2001 | Chris Sharma | Sylvian Millet (2004) Patxi Usobiaga (2004) Dave Graham (2007) Ethan Pringle (2007) Ramón Julian Puigblanque (2008) |
La Rambla Extension | 9a+ | Siurana | Hiszpania | 2003 | Ramón Julian Puigblanque | Edu Marin (2006), Chris Sharma (2006) Adam Ondra (2010) |
Flex Luthor | 9a+ | Fortress | USA | 2003 | Tommy Caldwell | |
Flatmountain | 9a+ | Fugato | Japonia | 2003 | Yuji Hirayama | |
Violent New Breed | 9a+ | Yorkshire | Wielka Bryania | 2004 | John Gaskins | |
Coup De Grace | 9a+ | Ticino | Szwajcaria | 2005 | Dave Graham | |
La Novena Enmienda | 9a+ | Santa Linya | Hiszpania | 2005 | Dani Andrada | Chris Sharma (2007) Adam Ondra (2008) Andreas Bindhammer (2009) |
Corona | 9a+ | Frankenjura | Niemcy | 2006 | Markus Bock | Adam Ondra (2009) |
Ali Hulk (Sit Start) | 9a+ | Rodellar | Hiszpania | 2006 | Dani Andrada | Dave Graham (2007) |
Overshadow | 9a+ | Malhan | Wielka Brytania | 2007 | Steve McClure | |
Ali Hulk Extension | 9a+ | Rodellar | Hiszpania | 2007 | Dani Andrada | |
Jaws II | 9a+ | Rumney (New Hampshire) | USA | 2007 | Vasya Vorotnikov | |
Papichulo | 9a+ | Oliana | Hiszpania | 2008 | Chris Sharma | Adam Ondra (2009) Ramón Julian Puigblanque (2009) |
Marina Superstar | 9a+ | Domusnovas (Sardynia) | Włochy | 2009 | Adam Ondra | |
Pachamama | 9a+ | Oliana | Hiszpania | 2009 | Chris Sharma | |
Demencia Senil | 9a+ | Margalef | Hiszpania | 2009 | Chris Sharma | Iker Pou (2010) |
The Man That Follows Hell | 9a+ | Frankenjura | Niemcy | 2009 | Markus Bock | |
Goldrake | 9a+ | Cornalba (Lombardia) | Włochy | 2010 | Adam Ondra |
Mysza
Źródła: 8a.nu, Climbing, andradalista.blogspot.com
fredek rouhling [51]
swoja droga kiedys znalazlem filmik freda z jego drogi Hugh…
Hełmik
Błąd w zestawieniu [2]
W zestawieniu stopnia 9a+ przy La Rambla Extension widnieje: poprowadzone…
Rod