1 sierpnia 2008 08:01

Drogi północnej ściany Eigeru – Cz. 2.

Od czasu wytyczenia na północnej ścianie Eigeru pierwszej drogi w 1938 roku, przybyło kilkadziesiąt nowych linii wspinaczkowych. Ścianę północną pokrywa obecnie ponad 30 dróg. Poniżej staram się przybliżyć krótką historię ich powstawania oraz w miarę możliwości dokładny opis ich trudności i charakteru ze szczególnym wyróżnieniem tej najsłynniejszej z całego panteonu – drogi pierwszych zdobywców, czyli Drogi Klasycznej, (1938 rok, zespół Harrer-Heckmair-Kasparek-Vorg). Niniejsze opracowanie zostało wzbogacone o praktyczne informacje, dotyczące m.in. logistyki poruszania się w ścianie.


PATRON CYKLU
ARTYKUŁÓW O HISTORII
ZDOBYWANIA EIGERU


Schemat dróg na ścianie północnej Eigeru – stan z 2000 roku (topo i fot. Alpinist)

1. Grań Mittellegi Mittellegi Ridge (AD, 600m, Amatter-Brawand-Maki-Steuri, 1921)
2. Droga Laupera Lauper Route (TD+, 1800m, Graven-Knubel-Lauper-Zucher, 1932)
3. Droga Messnera (wariant do Drogi Polskiej na północno – wschodnim Filarze), Messner Rout  (a.k.a. Austrian Route, TD, 1800m, Hiebeler-Messner-Messner-Maschka, 1968)
4. Griff ins Licht (7c M5, 1800m, Odermatt-Keller, 2002)
5. Północno-wschodni Filar, Droga Szkocka, Scottish Route (ED 3, 1800m, MacEacheran-McKeith Spence, 1970)
6. Północny Filar, Droga Polska, Polish Route (5.7, jeden wyciąg hakowy, 1800m, Cielecki-
Łaukajtys-Szafirski-Zyzak, 1968)
7. Droga Słoweńska, Slovenian Route (5.10c, Knez-Freser-Tic, 1985)
8. Direttissima Harlina, Harlin Direttissima (ED3/4, 1800m, Bonington-Golikow-Haag-
Harlin-Haston-Hupfauer-Kor-Lehne-Rosenzopf Schnaidt-Strobel-Votteler-Whillans, 1966)
9. Droga Czeska, Czech Route (5.10a A3 lód 80°, 1800m, Smid-Rybicka-Smid-Flejberk,
1978)
10. The Young Spider (7a A2 WI6 M7, 1100m, Steck-Siegrist, 2001)
11. Idealna Direttissima, Ideal Direttissima (ED, 1800m, Pochyly, 1983)
12. Japońska Direttissima, Japanese Direttissima (5.9 A3, 1800m, Imai-Kato-Kato-
Negishi-Hirofumi-Kubo, 1969)
13. Toni Hiebeler Memorial Route (ED+: V+ A3 lód 80°, 1400m, Luke-Pitelka-Smid, 1985)
14. Metanoia (ED4, 1800m, Lowe, 1991)
15. Droga Klasyczna, Original Route (ED2, 1800m, Harrer-Heckmair-Kasparek-Vorg, 1938)
16. La Vida es Silbar (7c, 900m, Anker-Siegrist, 1999)
17. Filar Czeski, Czech Pillar (5.10a A4, 1300m, Smid-Kysilkova-Plachecky-Rybicka, 1976)
18. Filar Genewski Geneva Pillar (ED2, 900m, Hopfgartner-Piola, 1979)
19. Direttissima Piola-Ghilini, Piola-Ghilini Direttissima (ED3/4, 1400m, Ghilini-Piola, 1983)
20. Gelber-Engel (5.11a, 1100m, Coubal-Coubal, 1988)
21. North Corner (ED3, 1200m, Howald-Howald-Ruedi, 1981)
22. Yeti (nie została pokazana na zdjęciu, 5.10a A1, 1000m, Forlini-Faggiani, 1998)
23. Eigersanction (ED3, 1000m, Anker-Piola, 1988)
24. Le Chant du Cygne (ED3: 7a, 6b+ oblig., 900m, Anker-Piola, 1992)
25. Spit Verdonesque Edente (IV 7a A1, 300m, Maillefer-Steiner, 1983)
26. Deep Blue Sea (7b+, 300m, Rathmaier-Ruhstaller, 2001)
27. Droga Kneza, Knez Route (5.7, 650m, Knez, 1982)
28. Droga Ochsner-Brunner, Ochsner-Brunner Route (5.9, 600m, Ochsner-Brunner, 1982)
29. Löcherspiel (5.10d, 350m, Anker-Gruber, 1988)
30. Direct West Ridge (nie została pokazana na zdjęciu, 5.12a, 350m, Piola-Sprungli, 1980)
31. Ferrata Rotstock, Via Ferrata Rotstock (nie została pokazana na zdjęciu, F, 260m, autorzy
nieznani, 1899 i 2000)
32. Zachodnia Ściana i Zachodnie Żebro, West Flank and West Ridge (AD, Almer-
Barrington-Bohren, 1858).

  • Grań Mittellegi, Mittellegi Ridge (AD, 600m, Amatter-Brawand-Maki-Steuri, 1921) – zob. schemat

Grań Mittellegi jest prawdopodobnie najpopularniejszą drogą prowadzącą na wierzchołek Eigeru. Grań jest bardzo eksponowana, ostra i dość pionowa. Oferuje wspinaczkę do IV stopnia trudności i w wielu miejscach jest ubezpieczona stałymi linami. Niebezpieczna bywa po świeżym opadzie śniegu, kiedy dachówkowato uwarstwiona skała bywa zdradliwa. Droga prawie w ogóle nie jest narażona na niebezpieczeństwa obiektywne.

Kolejka na Jungfrau na całej swojej trasie ma miejsca, gdzie pasażerowie mogą podziwiać widoki przez specjalne okna wykute w skale: Eigernordwand w północnej ścianie i Eismeer wychodzące na Fieschergletscher. Co ciekawe, to drugie okno jest często używane przez przewodników z klientami, jako najkrótsza droga do wypadu na Grań Mittellegi (po osiągnięciu lodowca i jego przejściu osiąga się Mittellegi Hut już na grani).


Grań Mittellegi w miejscu, gdzie ma miejsce sporo wypadków.
Dobrze widoczne stałe liny poręczowe.
(fot. summitpost.org)

  • Droga Laupera, Lauper Route (TD+, 1800m, Graven-Knubel-Lauper-Zucher, 1932)

Droga Laupera rozwiązuje mniej więcej środek północno-wschodniej ściany. Obecnie droga wygląda i zapewne jest dużo bardziej niebezpieczna niż w 1932 roku, kiedy została wytyczona. Wszystko to jest efektem topnienia pokrywy śnieżnej, co powoduje, że z lodowo-śnieżnej Droga Laupera zamienia się w bardziej mikstową. Trudności skalne sięgają IV stopnia trudności, odcinki lodowe do 60 °.


Część „Drogi Laupera” (fot. summitpost.org)


Wspinaczka w górnej części „Drogi Laupera”
(fot. Andreas Frank/afrank.net)

  • Droga Messnera (wariant do Drogi Polskiej na północno-wschodnim Filarze), Messner Route (a.k.a. Austrian Route, TD, 1800m, Hiebeler-Messner-Messner-Maschka, 1968)

Brak szczegółów dotyczących przejścia.

  • Griff ins Licht (7c M5, 1800m, Odermatt-Keller, 2002)

Jedna z ostatnich nowo powstałych dróg na ścianie. Co ciekawe, powstała ona w lewej części ściany, która w przeciwieństwie do prawej nie była wcześniej intensywnie eksplorowana. Dolna część ściany zajęła wspinaczom trzy dni. Po osiągnięciu dużego pola śnieżno-lodowego, które trawersuje Droga Polska, Szwajcarzy mieli podążać zgodnie z planem filarem do góry, jednak po przewspinaniu dużego skalnego uskoku uciekli w lewo do Drogi Laupera, co spowodowane było wolnym tempem wspinaczki. 

  • Północno-Wschodni Filar, Droga Szkocka, Scottish Route (ED 3, 1800m, MacEacheran-McKeith-Spence, 1970)

Poprowadzona w dniach 28-30 lipca 1970 roku Droga Szkocka to wyprostowanie wytyczonej dwa lata wcześniej Drogi Polskiej na północnym filarze Eigeru. Szkoci pokonali wprost trzy kolejne spiętrzenia skalne w dolnej połowie ściany, które zostały przez Polaków przy pierwszym przejściu ominięte. Skalne spiętrzenia Szkoci przeszli etapami i zaporęczowali, co zajęło im kilkanaście dni, a następnie w trzy dni przeszli całość drogi.

  • Północny Filar, Droga Polska, Polish Route (5.7, jeden wyciąg hakowy, 1800m, Cielecki-Łaukajtys-Szafirski-Zyzak, 1968)

Pierwsza i jedyna droga wytyczona przez Polaków na północnej ścianie Eigeru. Droga w dolnej części przeważnie skalna, w środkowej śnieżno-lodowa, a w górnej lodowa. Bezsprzecznym faktem jest pierwszeństwo polskiej drogi na północnym filarze, a nie jak to często spotyka się w zachodniej prasie wspinaczkowej, gdzie linia przejścia Polaków jest traktowana jako 700-metrowy wariant do połączenia z Drogą Messnera.

Wydaje się, że wątpliwości rozwiewa już sama relacja Messnera zamieszczona w „Alpinismus” (nr 12/68), gdzie napisał: Późnym popołudniem napotykam świeże ślady. Rozpoczyna się wielka zgadywanka. Skąd te ślady wychodzą? Do kogo należą? Dokąd prowadzą ? Idziemy za tymi świeżymi śladami i znajdujemy miejsce biwaku naszych poprzedników. Następnego dnia rano Hiebeler znajduje niedopałek papierosa i ustala, że filarem idą w górę Polacy.

  • Droga Słoweńska, Slovenian Route (5.10c, Knez-Freser-Tic, 1985)

Brak szczegółów dotyczących przejścia.

  • Direttissima Harlina, Harlin Direttissima (ED3/4, 1800m, Bonington – Golikow – Haag – Harlin – Haston – Hupfauer – Kor – Lehne – Rosenzopf – Schnaidt – Strobel – Votteler – Whillans, 1966)

Direttissima Harlina była dopiero drugą samodzielną drogą, jaka powstała na ścianie. Pracował nad nią, bo tak chyba należałoby powiedzieć, 13-osobowy zespół gwiazd alpinizmu tamtejszych czasów. Wspinacze działający w niezależnych zespołach spędzili w ścianie 31 dni, urabiając metodą oblężniczą metr po metrze. Dziesiątkowani przez choroby i kontuzje alpiniści często schodzili ze ściany do Kleine Scheidegg, gdzie mieli swoją bazę. Po jednym z takich powrotów na ścianę nad małpującym po linach poręczowych Harlinie pękła cienka 7mm lina i jeden z liderów zespołu poniósł śmierć. Po tym wypadku dalsze losy wspinaczki stanęły pod znakiem zapytania. Ostatecznie na szczycie stanęło tylko pięciu wspinaczy: Haston, Hupfauer, Lehne, Strobel i Votteler.


John Harlin na pierwszym biwaku w ścianie (fot. arch. John Harlin)


John Harlin w jamie śnieżnej na Biwaku Śmierci.
(fot. arch. John Harlin)


Layton Kor na wyciągu wyprowadzającym
na szczyt filara ponad Żelazkiem.
(fot. John Harlin)


Lehne na stanowisku i Kor dochodzący do niego w ścianie Eigeru.
(fot. Arch. John Harlin)

  • Droga Czeska, Czech Route (5.10a A3 lód 80°, 1800m, Smid-Rybicka-Smid-Flejberk, 1978)

Druga czeska droga na ścianie powstała w 32-dniowej wspinaczce, trwającej od 15 stycznia do 27 lutego 1978 roku. Droga została zrobiona na raty – z uwagi na szalejącą burzę, po 12 dniach wspinania i dotarciu do okna kolejki zespół zjechał 500 metrów do podstawy ściany i wrócił ponownie na nią po 10 dniach przerwy. Lewa część ściany, do tej pory zupełnie dziewicza, została przecięta stosunkowo prostą linią wiodącą przez przewieszone skały i strome odcinki lodowe. Cała czwórka po wypadku jednego ze wspinaczy została ewakuowana spod wierzchołka przez helikopter (wierzchołek prawdopodobnie nie został osiągnięty).

  • The Young Spider (7a A2 WI6 M7, 1100m, Steck-Siegrist, 2001)

Droga poprowadzona przez Szwajcarów Ueli Stecka i Stefana Siegrista była 27 drogą na północnej ścianie Eigeru. Startuje wprost z okna kolejki przecinającej północną ścianę i biegnie prawie idealnie wprost na wierzchołek. Obu wspinaczom najbardziej dały się we znaki odcinki mikstowe o trudnościach dochodzących do M7. Wyceny poszczególnych wyciągów: A2, 6c, 6c+, 60°, 45°, 45°, 45°, M6+, 90°, 60°, 45°, 45°, 40°, M6+, 90°, 6b, 7a, WI6/M7, 50° (120m), 45°, M6+, M5, M6, M5, 6a/M6+, 200m do 50°.

  • Idealna Direttissima, Ideal Direttissima (ED, 1800m, Pochyly, 1983)

W dniach 21.03-02.04.1983 znany słowacki wspinacz Pavol „Pająk” Pochyly wytyczył w samotnej 13-dniowej wspinaczce „direttissimę idealną”. Droga biegnie w linii wcześniejszych prób jego rodaków, którzy wcześniej trzykrotnie próbowali wytyczyć na północnej ścianie superdirettissimę. Ostatnia z trzech prób z 1978 roku trwała rekordowo, jak na warunki alpejskie, 54 dni i zakończyła się śmiercią dwójki wspinaczy. Do szczytu zabrakło wtedy 200 metrów. Droga wytyczona przez Pochylego to na ówczesny czas trzecia droga Słowaków na północnej ścianie Eigeru.

  • Japońska Direttissima, Japanese Direttissima (5.9 A3, 1800m, Imai – Kato – Kato – Negishi – Hirofumi – Kubo, 1969)

Zespół japoński składający się z 5 mężczyzn i jednej kobiety w wieku od 20 do 27 lat potrzebował 32 dni na wytyczenie nowej diretissimy północnej ściany Eigeru – od Trudnej Rysy, wiodącej wprost na wierzchołek przez najbardziej spiętrzoną połać ściany. Trudności wytyczonej drogi wyceniono na VI A2-A3, a odcinki lodowe miały nachylenie 50-70°. Średnie tempo posuwania się do góry wynosiło 50 metrów dziennie, co przy łącznej wadze sprzętu zabranego w ścianę – 1000 kg, nie powinno budzić zdziwienia. Japończycy pozostawili w ścianie 1300 metrów lin poręczowych, które były w późniejszych latach często używane przez inne zespoły.


Obóz Japończyków pod północną ścianą (fot. swissinfo.org)

Co ciekawe, wytyczenie diretissimy było potraktowane, jako poligon doświadczalny dla przetestowania japońskiego sprzętu (wszystko z wyjątkiem obuwia) i japońskiego jedzenia przed planowanym na 1970 rok atakiem na dwukilometrowy big wall w Karakorum. Monolit Rote Fluh, który został przez Japończyków przehaczony (wbili podczas przejścia tego odcinka dużą ilość nitów) został w 2003 roku pokonany prawie klasycznie 3xA0 przez zespół Roger Schali i Simon Anthamatten. Wycena wyciągów prowadzących przez Rote Fluh po uklasycznieniu: Rote Fluh: 6c, 7a, 7a, 7b, 7a, 7b+, 6c.


Wspinaczka na „Direttissimie Japońskiej” (fot. eigernord.ch)


Wspinaczka na „Direttissimie Japońskiej” (fot. eigernord.ch)

  • Toni Hiebeler Memorial Route (ED+: V+ A3 lód 80°, 1400m, Luke-Pitelka-Smid, 1985)

Brak szczegółów dotyczących przejścia.

  • Metanoia (ED4, 1800m, Lowe, 1991)

Metanoia będąca superdirettissimą północnej ściany Eigeru została wytyczona samotnie przez Jeffa Lowe w ciągu dziewięciu zimowych dni w 1991 roku. Linia Amerykanina przecinała istniejące już drogi, na trzech wyciągach biegła wspólnie z Direttissimą Japońską, a niewykluczone, że na łatwiejszych odcinkach pokrywała się jeszcze z innymi drogami. Jednak najtrudniejsze wyciągi w 2/3 biegną dziewiczym terenem. Droga oferuje pełną gamę doznań, od trudnej klasyki i trudnego mikstu, po hakowe wyciągi sięgające stopnia A4-A5. Co ciekawe, przewidywane trudności klasyczne Lowe wycenił tylko na 6c, a na całej drodze nie wbił ani jednego spita. W ścianę wszedł z małą ilością sprzętu i po trzech dniach wspinaczki zawrócił w celu uzupełnienia braków sprzętowych. Drugie podejście zakończyło się pełnym sukcesem i po dziewięciu dniach wspinania (ostatnie dwa wspinał się o głodzie) stanął na szczycie Eigeru.

  • Droga Klasyczna, Original Route (ED2, 1800m, Harrer-Heckmair-Kasparek-Vorg, 1938)

Droga pierwszych zdobywców z 1938 roku. Znalezienie w ścianie drogi na szczyt to przebłysk geniuszu Heckmaira, który instynktownie przeprowadził czteroosobowy zespół przez nieznane. Droga ta, jak żadna inna na ścianie, posiada charakterystyczne miejsca nierozerwalnie związane z historią jej podboju, bo kto z nas nie słyszał o Biwaku Śmierci czy Pająku.


Pająk – Droga Klasyczna (fot. images.kodakgallery.eu)

Droga bardzo zmieniła swój charakter od czasu pierwszego przejścia. Obecnie w wyniku zanikania pól lodowych jej trudności znacznie wzrosły i sięgają w niektórych miejscach VI stopnia i wyżej, łącznie z podhaczaniem. W wielu miejscach także (trawersy Hinterstoissera i Bogów, przejścia pomiędzy polami lodowymi) znajdują się obecnie stałe liny poręczowe, jednak zaleca się podchodzić do korzystania z nich z wielką ostrożnością i ograniczonym zaufaniem. Droga jest bardzo narażona na niebezpieczeństwa obiektywne, w szczególności lawiny kamienne. Najtrudniejsze miejsca na drodze to Rampa, Trawers Bogów i Rysy Wyjściowe, aczkolwiek trudności na tej drodze są nierozerwalnie uzależnione od panujących w ścianie warunków.


Ujęcie Rampy z góry – widok na Rampę w całkiem niezłych warunkach tj. z lodem.
(fot.www.gore-judje.net)

Ostatnimi czasy droga stała się areną przejść na czas, a ostatni rekord czasowy należy do Szwajcara Ueli Stecka, któremu przejście ściany Drogą Klasyczną zajęło 2 godziny 47 minut i 33 sekundy (zob. Solowy rekord na Eigerze).


Przybliżona linia przebiegu drogi pierwszych zdobywców północnej ściany
z zaznaczonymi punktami orientacyjnymi
(fot. Ernst Schudel Photo-Haus Grindelwald – Taternik nr 4 [173], grudzień 1961 – oprac. Sprocket)

Einsteig – Wejście w drogę – Entry Pitches
Erster Pfeifer – Pierwszy Filar (Pierwsza Turnia) – First Pillar
Zerschrundener Pfeifer – Rozsypujący się Filar – Shattered Pillar
Okno kolejki (Stollenloch)
Schwieriger Riss – Trudna Rysa – Difficult crack
Hinterstoisser Quergang – Trawers Hinterstoissera – Hinterstoisser Traverse
Schwalbennest – Jaskółcze Gniazdo – Swallow’s Nest
Ersted Eisfeld – Pierwsze pole lodowe – First Ice Field
Rote Fluh
Eisschlauch – Lodowy Szlauch/Wąż – Ice Hose
Zweites Eisfeld – Drugie pole lodowe – Second Ice Field
Bugeleisen – Żelazko – Flat Iron
Todesbiwak – Biwak Śmierci – Death Bivouac
Drittes Eisfeld – Trzecie pole lodowe – Third Ice Field
Rampe – Rampa – Ramp
Wasserfallkamin – Lodowy Komin – Waterfall chimney
Rampeneisfeld – Pole lodowe ponad Rampą
Bruchiges Band – Krucha półka – Brittle ledge
Bruchiger Riss – Krucha rysa – Brittle crack
Gotterquergang – Trawers Bogów – Traverse of the Gods
Spinne – Pająk – Spider
Ausstiegrisse – Rysy Wyjściowe – Exit Cracks
Corti biwak – Biwak Cortiego – Corti Bivouac
Gipfeleisfeld – Podwierzchołkowe pole lodowe – Summit Ice Fields
Mittellegigrat – Grań Mitteleggi – Mittellegi Ridge
Gipfel – Wierzchołek – Summit

W galerii znajdziecie fotograficzną dokumentację najbardziej znanych miejsc na Drodze Klasycznej.

  • La Vida es Silbar (7c, 900 m, Anker-Siegrist, 1999) – zob. schemat

W 1999 roku współautor trzech dróg na Eigerze, Conrad Anker wraz ze Stefanem Siegristem zwrócili uwagę na prawą stronę Rote Fluh, uchodzącą do tej pory za zbyt kruchą i stromą, by próbować jej przejścia. Obaj wspinacze osadzili na drodze sporo spitów, ale wiercili wszystko zawsze idąc od dołu. Po przejściu Rote Fluh kontynuowali dalej wspinaczkę wzdłuż Drogi Czeskiej, kończąc ją na Zachodniej Grani. W 2003 roku Siegrist powrócił na drogę tym razem z Ueli Steckiem w celu uklasycznienia linii. Ich zamiar powiódł się, a wycena drogi po przejściu klasycznym wygląda następująco: 6, 6+, 6+, 8-, 8-, 8/8+, 9, 9/9+, 9-, 9+, 7, 7+, 7+, 7, 6+, 8/8+, 8, 8-, 9-, 8-, 7+, 8-, 7, 6.


Osadzanie przelotu podczas pierwszego przejścia.
(fot. mountain.ru)


Wspinaczka na drodze (fot. eigernord.ch)

  • Filar Czeski, Czech Pillar (5.10a A4, 1300 m, Smid-Kysilkova-Plachecky-Rybicka, 1976)

Droga powstała w dniach 4.08-29.08.1976 roku. Duże trudności. Droga na wysokości rozsypującego się Filara odłącza się od Drogi Klasycznej i forsuje prawą część Rote Fluh.

  • Filar Genewski, Geneva Pillar (ED2, 900 m, Hopfgartner-Piola, 1979)

Najbardziej charakterystyczną formacją prawej części ściany jest wybitny, biegnący w prawo filar, przez który biegnie klasyczna linia drogi Geneva Pillar, nazywana inaczej Les Portes du Chaos (Wrota Chaosu). Droga została otwarta w dniach 13-16 sierpnia 1979 roku przez mało znanych wtedy szwajcarskich wspinaczy Gerarda Hopfgartnera i Michela Piolę. Choć droga, jak na dzisiejsze standardy, nie oferowała wygórowanych trudności (5.10d i 9 metrów A2), to jest długa z przynajmniej jednym poważnym odcinkiem w słabej jakości skale. Droga na całej długości jest bardzo pionowa i ograniczona z lewej strony wybitnym zacięciem, którym biegnie droga North Corner.

  • Direttissima Piola-Ghilini, Piola-Ghilini Direttissima (ED3/4, 1400 m, Ghilini-Piola,1983)

Wycena drogi i poszczególnych wyciągów to: 300m 2/3, 2, 3, 4a, 5c, 3, 2, 5c, 5c, 4a, 5c, 4c, 4b, 5b, 3, 2, 6a, A4/VIa, A3/VIa, 5c, A3/VIb, 5b, VIa, 5c, A2/VIa, VIa/A0, 4c, A3, VIa, A4, 5, 3.


Robert Jasper na jednym ze stanowisk „Diretissimy Piola-Ghilini”.
(fot. arch. Roger Schali)


W ścianie (fot. arch. Roger Schali)

  • Gelber-Engel (5.11a, 1100 m, Coubal-Coubal, 1988)

Droga wytyczona przez słowacki zespół kontrowersyjnych braci Coubal’ów oferuje w całości skalną wspinaczkę w słabej, dachówkowato uwarstwionej i łamliwej skale. Dolna i górna część drogi to płyty poprzedzielane pasami okapów. Zarówno płyty, jak i odcinki dachówkowatej skały nie ułatwiają asekuracji. Droga wzmiankowana, jako prawdziwy fizyczny i psychiczny sprawdzian dla potencjalnych amatorów powtórzeń. Wycena poszczególnych wyciągów drogi to: 250m, 2/3, 5-, 5, 5+, 5+, 4, 5+, 3, 5, 5, 6-, 7, 7+, 5, 5+, 4+, 5, 6+, 6+, 6+, 6, 7-, 7+, 5+, 7+, 7-, 5, 4+, 5, 5, 7-, 6+, 6+, 7, 5, 6, 5, 4.

  • North Corner (ED3, 1200m, Howald-Howald-Ruedi, 1981)

Ściana, którą biegnie droga Pioli i Hopfgartnera (Geneva Pillar) ograniczona jest z lewej strony wybitnym zacięciem tzw. North Corner. W 1981 roku w linii zacięcia powstała za sprawą zespołu Christel Howard, Hanza Howard i Marcel Ruedi droga oferująca trudności klasyczne 5.11b z krótkim odcinkiem A2. Skała bardzo słaba z kiepską asekuracją.

  • Yeti (nie została zaznaczona na zdjęciu, 5.10a A1, 1000m, Forlini-Faggiani, 1998) – zob. schemat

Ściana pomiędzy drogami Eigersanction i North Corner wydawała się w latach 80. zbyt trudna, by próbowano wytyczyć tamtędy nową drogę. Taki stan rzeczy trwał do 1998 roku, kiedy to dwójka włoskich wspinaczy Andrea Forlini i Gianni Faggiana przybyła pod ścianę z zamiarem powtórzenia Eigersanction. Nie mogąc znaleźć spitów wyznaczających linię drogi, zwrócili uwagę na potencjalną linię biegnącą na lewo. W ciągu 26 dni wspinaczki w stylu kapsułowym z użyciem „portaledży” wytyczyli 18 wyciągów Yeti. Droga zaczyna się przy oknie tunelu Dynamitloch (położonego 200 metrów w prawo od bardziej znanego Stollenloch). Choć Yeti oferuje wspinanie ubezpieczone spitami, to jest to jednak asekuracja z gatunku „lepiej nie latać” i oferuje potencjalne długie run-outy. Trudności sięgają średnio 5.11 c/c z kluczowym miejscem wycenionym na 5.13a, którego Włochom nie udało się zrobić czysto (A1).

Pierwszego czysto klasycznego przejścia dokonał w 2006 roku Robert Jasper i Stefan Eder, którzy po wcześniejszym zapatentowaniu kluczowych trudności dokonali przejścia RP w czasie 12 godzin. Wycena wyciągów po przejściu klasycznym przedstawia się następująco: 3, 5a, 4b, 6b, 6a+, 6b, 7b, 6b+, 6b, 6c+, 7b+, 7c/7c+, 6b+, 6c+, 6c, 7c/7c+. Zdaniem Jaspera łatwiejsze fragmenty drogi do 6c są bardzo niebezpieczne z powodu potencjalnie długich lotów. Na wyciągach jest zaledwie po kilka stałych punktów. Na trudnych wyciągach asekuracja jest dużo lepsza i loty nie są tak niebezpieczne.


Robert Jasper na „Yeti” (fot. arch. Robert Jasper)

  • Eigersanction (ED3, 1000 m, Anker-Piola, 1988)

W 1970 roku na Eigerze kręcono znany film z Clintem Eastwoodem „The Eiger Sanction” (znany u nas, jako „Akcja na Eigerze”), podczas którego korzystano z pomocy i konsultacji znanych alpinistów. Linia drogi, którą miał pokonać na filmie zespół Eastwooda, biegła prawym ograniczeniem pionowej ściany na lewo od Filara Genewskiego. W 1988 roku Michel Piola wrócił w miejsce filmowej akcji razem ze swoim partnerem Szwajcarem Danielem Ankerem. Anker jest powszechnie uważany za skarbnicę wiedzy o północnej ścianie Eigeru. W efekcie powstała nowa droga Eigersanction (znalazłem też określenie The Sanction) o trudnościach ED 2/3, 5.11d, oferująca asekurację ze stałych punktów. Pomimo tego, że wspinaczka jest bardzo poważna, odnotowanych zostało kilka powtórzeń. Wycena wyciągów drogi to: 4c, 350m 3, Vc/A0, ?, 4b, 6a, 2/3, 4b, 6a, 6b, 5b, 6c, 6a, 6b+, 6c, 6a, 6b, 6a, 5b.

  • Le Chant du Cygne (ED3: 7a, 6b+ oblig., 900 m, Anker-Piola, 1992)

Długa i piękna klasyczna droga biegnąca wybitnym Filarem Genewskim w prawej części ściany. Na drodze skała jest dobrej jakości, a spokój mąci jedynie gruz zalegający na półkach. Linia na całej swojej długości trzyma trudności i żaden z wyciągów nie odpuszcza. Uwaga: problemy ze zjazdami wzdłuż linii drogi. Co do asekuracji, to rzadko rozmieszczone spity obligują do wzmożonej uwagi i „kombinowania” z własną asekuracją.

  • Spit Verdonesque Edente IV 7a A1, 300 m, Maillefer-Steiner, 1983)

„Szczerbaty spit z Verdon” powstał za sprawą P.A. Steinera i P. Maillefera w lewej części ściany podczas jednodniowej wspinaczki. Pierwszego przejścia solo dokonał Robert Jasper. Wycena poszczególnych wyciągów przedstawia się następująco: 6b, VIb+/A2, 7a+, VIc/A2, 6a, VIc/A0, 5c, 6b+, 4b.

  • Deep Blue Sea (7b+, 300 m, Rathmaier-Ruhstaller, 2001) – zob. schemat

Kolejna z dróg wytyczonych w rejonie Zachodniego Filara. Skała jest stosunkowo dobrej jakości. W drogę do jej początku zjeżdża się z Zachodniej Flanki. Wycena poszczególnych wyciągów: 6b+, 6b+, 7a, 7b+, 7a+, 7a+, 7a, 7b(+), 4c.


Wspinaczka na „Deep Blue Sea” (fot. Adi Schiess)


Wspinaczka na „Deep Blue Sea” (fot. Adi Schiess)

  • Droga Kneza, Knez Route (5.7, 650m, Knez, 1982)

Brak szczegółów dotyczących przejścia.

  • Droga Ochsner-Brunner, Ochsner-Brunner Route (5.9, 600 m, Ochsner-Brunner, 1982)

Brak szczegółów dotyczących przejścia.

  • Löcherspiel (5.10d, 350 m, Anker-Gruber, 1988)


Ściana którą biegnie droga „Löcherspiel” (fot. Morten B. Johansen)

  • Direct West Ridge (nie została zaznaczona na zdjęciu, 5.12a, 350m, Piola-Sprungli, 1980)

Brak szczegółów dotyczących przejścia.

  • Ferrata Rotstock, Via Ferrata Rotstock (nie została zaznaczona na zdjęciu, F, 260 m, autorzy nieznani, 1899 i 2000)

Jedyna w swoim rodzaju ferrata zlokalizowana w skrajnie prawej części ściany i kończąca się na zachodniej flance ściany na wysokości około 2600 metrów.


Ferrata Rotstock (fot. summitpost.org)

  • Zachodnia Ściana i Zachodnie Żebro, West Flank and West Ridge (AD, Almer-Barrington-Bohren, 1858)

Długość drogi 1650m, wycena AD III-. Droga Zachodnią Ścianą i Zachodnim Żebrem jest drogą pierwszych zdobywców Eigeru i stanowi obecnie najłatwiejszą drogę na szczyt. Jest też najczęstszą drogą powrotu ze szczytu po zakończeniu wspinaczek innymi drogami. Odnalezienie drogi w dolnej części zachodniej flanki może nastręczać kłopotów, a cała droga pomimo nominalnie niskich trudności technicznych może przy niesprzyjających warunkach (oblodzenie, świeży opad śniegu) okazać się naprawdę poważną wspinaczką. W górnej części drogi zainstalowane są od jakiegoś czasu stałe stalowe liny.


Zachodnie Żebro (fot. summitpost.org)

  • Symphonie de liberté (nie została zaznaczona na zdjęciu, 8a/(9+/10-), 300 m, Jasper-Jasper, 1999).

Symphonie to klasyczna kombinacja dróg Chant du cygne i Spit Verdonesque Edente. Wyceny wyciągów to: 6a+, 6a, 6a+, 5+, 6a+, 5+, 6a+, 6b, 6a, 6a, //, 6b+, 7b, 7a, //, 6b+, 7c, 7b, 6a+, 8a, 6a, 7a, 6a, 6b+, 5, 2. Była to pierwsza droga o trudnościach 8a na alpejskich ścianach. Pierwszego jednodniowego przejścia tej 27-wyciągowej drogi dokonała w 2003 roku Ines Papert wraz ze swoim mężem Hansem Lochnerem.

  • Magic Mushroom (nie została zaznaczona na zdjęciu, 7c, 600 m, Hainz-Schali, 2007)

Pod koniec października 2007 roku Włoch Christoph Hainz i Szwajcar Roger Schali wytyczyli nową drogę, która otrzymała nazwę Magic Mushroom. Droga biegnie na lewo od Yeti i pokonuje dwadzieścia wyciągów pionowej, przewieszonej ściany do miejsca zwanego „stone mushroom”, często wykorzystywanego przez BASE jumperów do oddawania skoków z północnej ściany Eigeru. Hainz i Schali z uznaniem wypowiadają się o dobrej jakości skale i proponują dla najtrudniejszych wyciągów drogi wycenę 7c. Dolne wyciągi zostały wycenione na 6a-6b+, a trudności części środkowej oscylują pomiędzy stopniem 6c+ a 7a. Drogę ubezpieczyli spitami i hakami, idąc od dołu. Autorzy drogi nie pokonali jej do końca klasycznie, kilka wyciągów wciąż czeka na swoje „czyste” przejście.


Christoph Hainz w ścianie Eigeru na „Magic Mushroom” (fot. christoph-hainz.com)


Grzyb (końcówka drogi), z którego skaczą na zachodniej flance ściany.
(fot. summitspot.com)

  • Russian Direct (nie została zaznaczona na zdjęciu, 1800 m, Dmitrienko-Arkhipov-Malygin-Tsyganov, 2006) – zob. schemat

Od 7 do 17 lutego 2006 grupa rosyjskich alpinistów z Krasnojarska wytyczyła w ramach projektu „Alps 2006” (wytyczenie jednocześnie przez różne zespoły nowych dróg na północnych ścianach Matterhornu, Grandes Jorassess i Eigeru) nową drogę na północnej ścianie Eigeru. Droga Rosjan w dolnej części biegnie pomiędzy direttissimą Harlina i Ideal Direttissima Pochylego, a w górnej części stanowi kombinacje istniejących dróg z wyjściem wprost na szczyt. Wspinaczka przebiegała w fatalnych warunkach atmosferycznych – masywnych opadach śniegu i huraganowych wiatrach.

  • La Paciencia (nie została zaznaczona na zdjęciu, 900 m, 23 wyciągi, Siegrist-Steck, 2008)

Doborowy szwajcarski zespół Stephan Siegrist i Ueli Steck przeszedł klasycznie najtrudniejszą drogę na północnej ścianie Eigeru, 23-wyciągową Paciencia 8a.


Linia drogi „La Paciencia” na północnej ścianie Eigeru (fot. Ueli Steck)

Ich linia biegnie trochę na lewo od La Vida es Silbar – 27-wyciągowej drogi, którą obaj przeszli klasycznie (7c) w 2003 roku.

W ostatnich dniach sierpnia 29 i 30 2008 roku Stephan i Ueli przeszli La Paciencia w doskonałych warunkach (paradoksalnie cale lato charakteryzowało się złymi warunkami w ścianie). Steck prowadził wszystkie kluczowe wyciągi wliczając jeden o trudnościach 8a i dwa 7c+ i przeszedł całą drogę klasycznie. Siegrist również przeszedł klasycznie wszystkie wyciągi, które prowadził, ale idąc na drugiego odpadł kilka razy z urwanymi chwytami. Oprócz wspomnianych wcześniej trzech wyciągów powyżej 7c+ na drodze trzeba zmierzyć się jeszcze z pięcioma wyciągami 7a-7c i wieloma z zakresu trudności 6a-7a. (informacja o drodze została dodana już po opublikowaniu artykułu).

***

  • Informacje praktyczne

Dojazd

Eiger leży w Berneńskim Oberlandzie w turystycznym Regionie Jungfrau. Region ten położony jest w centralnej Szwajcarii, a najbliższym większym miastem jest Interlaken. Z Interlaken można dojechać w rejon Eigeru bądź koleją (dla niezmotoryzowanych) – część wagonów kierowanych jest w miejscowości Zweilutschinen do Grindelwaldu, a część do Lauterbrunnen. Pociągi z Interlaken odjeżdżają dwa razy na godzinę. Samochodem dojeżdżamy do końcowych stref dla zmotoryzowanych, czyli Grindelwaldu na wschód od Eigeru i Lauterbrunnen położonego na zachód od masywu. W Grindelwaldzie znajduje się sporo parkingów samochodowych pod gołym niebem, więc nie powinno być problemu z pozostawieniem samochodu na kilka dni.

Zakwaterowanie – noclegi

Najlepszą bazą wypadową na Eiger jest Grindelwald lub Lauterbrunnen. Z obu tych miejscowości kursuje kolejka do Kleine Scheidegg, które leży najbliżej samej ściany. W Kleine Scheidegg znajduje się tylko jeden hotel i ceny nie należą do najniższych (od 160 CHF). Można też przy odrobinie szczęścia załapać się na miejsca noclegowe w budynku dworca kolejowego (od 38 CHF  – w cenie śniadanie). W samym Grindelwaldzie jest dużo możliwości znalezienia noclegu, warto odwiedzić strony internetowe www.grindelwald.com, www.youthhostel.com. Polecanym campingiem jest Camping „Eigernordwand” w Grindelwaldzie (tel. +41-(0)33-853-1242; e-mail: camp@eigernordwand.ch, strona: www.eigernordwand.ch). Dla rejonu Lauterbrunnen łącznie z Wengen i Murren warto odwiedzić stronę www.wengen-muerren.ch).

Historycznie rzecz ujmując, dużo zespołów działających na północnej ścianie Eigeru rozbijała swoje namioty na zielonych łąkach u podnóża ściany. Wydaje się, że zwyczaj ten zwłaszcza u rodaków jest w dalszym ciągu podtrzymywany. Nie należy jednak zapominać, że rozbijanie się na dziko w tej okolicy jest zabronione. Warto odwiedzić znajdujące się w Grindelwaldzie Biuro Przewodników i Biuro Informacji Turystycznej znajdujące się w Sportzentrum (w centrum miejscowości) w celu uzyskania przed wspinaczką niezbędnych informacji o pogodzie i drogach.

Zdjęcia ściany

Warunki w ścianie

Ostatnio pojawiły się pogłoski o tym, że jedna z najbardziej znanych ścian na świecie może niedługo zostać zamknięta dla wspinaczy. Z powodu topniejących pól lodowych północna ściana Eigeru staje się zbyt niebezpieczna dla życia wspinaczy. Letnie upały i ubogie w śnieg opady powodują roztapianie się zmarzliny, co jest przyczyną wytapiania się kamieni i fragmentów skał oraz bombardowania ściany kamiennymi lawinami. Większość z 60 ofiar północnej ściany Eigeru (od czasu jej pierwszego zdobycia w 1938 roku) zginęła właśnie w wyniku kamiennych lawin, co jest bezpośrednim efektem ocieplania się klimatu w Alpach. Wystarczy dodać, że od 1850 roku średnia temperatura w Alpach wzrosła o 1 st. C, a w ciągu najbliższych 100 lat przewiduje się jej wzrost o kolejne 1,5 do 2 st.

Jeśli jednak potencjalne niebezpieczeństwo nie odstraszy Was od zamiaru pokonania tej pięknej ściany, to przyswojenie kilku niżej zamieszczonych informacji może pomóc w zaplanowaniu wspinaczki i jej bezpiecznym przebiegu.

O czym pamiętać

Podstawowe rzeczy, o których warto pamiętać planując wspinaczkę północną ścianą Eigeru – dotyczy to przede wszystkim Drogi Klasycznej z 1938 roku, ale nie tylko:

  • Rozpoczynaj wspinaczkę tylko wtedy, gdy prognoza pogody na najbliższe 2-3 dni nie przewiduje załamania warunków atmosferycznych (link do pogody dla rejonu Eigeru). Chyba, że nazywasz się Ueli Steck i potrzebujesz na przejście ściany paru godzin. Należy też pamiętać, że Północna Eigeru „generuje” własną pogodę, a większość oznak nadchodzącego załamania pogody nie jest widoczna przez wspinaczy znajdujących się w ścianie, bowiem niekorzystne fronty pogodowe nadchodzą z południa. Bezwzględnie zapoznaj się z prognozą pogody na najbliższe dni.


Zdjęcie ukazujące specyfikę pogody na Eigerze – przylepiona do północnej ściany chmura.
(fot. summitspot.com)

  • Stan ściany obecnie znacząco różni się od tego sprzed kilkudziesięciu, a nawet kilkunastu lat. Pola lodowe, które w znacznym stopniu przyspieszały wspinaczkę, ostatnio coraz rzadziej pokryte są lodem, a skała pod spodem po odsłonięciu często nie daje możliwości założenia właściwej asekuracji i bardzo spowalnia poruszanie się. Brak lodu dotyczy również innych kluczowych miejsc na drodze, jak Lodowy Szlauch czy Rampa.


To zdjęcie pokazuje znakomicie jak wygląda ściana bez śniegu (lipiec 2004 roku)
(fot. summitspot.com)

  • Obecnie w wielu miejscach na Drodze Klasycznej (Trawers Hintersoissera, Trawers Bogów, przejścia pomiędzy polami lodowymi) można spotkać „stałe” liny poręczowe. Termin „stałe” należy w tym przypadku traktować nie do końca dosłownie. Są to liny pozostawiane przez wspinające się zespoły (być może także przez zespoły przewodnik-klient) i korzystanie z nich powinno być obarczone ograniczonym zaufaniem. Niemniej większość wspinaczy korzysta z nich, bowiem w znaczący sposób przyspiesza to wspinaczkę, co na tej ścianie jest kluczowe. Przy obecnym stanie lodu Trawers Hinterstoissera bez liny poręczowej to trudności oscylujące wokół stopnia VI.
  • Jednymi z najniebezpieczniejszych miejsc na drodze są; Żelazko (fragment drogi biegnący ponad nim) i bezpośrednio po nim Trzecie pole lodowe, które są bardzo narażone na lawiny kamienne, spadające ze znajdującego się powyżej Pająka.
  • W razie niebezpieczeństwa, w szczególności załamania pogody i braku możliwości kontynuowania dalej wspinaczki zasadą jest, że jeśli znajdujesz się poniżej Rampy najlepszym rozwiązaniem jest zjazd w linii drogi wejścia. Gdy znajdujesz się powyżej Rampy, praktycznie nie ma drogi odwrotu i najlepszym rozwiązaniem jest parcie do góry na szczyt.
  • Najbardziej optymalną porą oku na zaplanowanie przejścia jest okres od połowy sierpnia do pierwszej dekady września. Występują jeszcze wtedy (coraz rzadziej) warunki powodujące lawiny kamienne, ale jednocześnie pojawiają się sprzyjające warunki do tworzenia się lodospadów znacznie ułatwiających poruszanie się po drodze.

Pozostałe artykuły o Eigerze:

Historia Eigeru – ściana północna. Cz.1

Eiger a sprawa polska – Cz. 3

Eiger nie tylko wspinaczkowo. Podsumowanie – Cz. 4

Tekst: Mariusz Wilanowski, red. Dorota Dubicka

Tagi:



  • Komentarze na forum Dodaj swój wątek

    ciekawe [8]
    brawo za kolejna czesc ciekawego artykulu szkoda tylko ze nie…

    1-08-2008
    masztaf