"Nanga Parbat", Davida Torresa – recenzja
"Nanga Parbat" Davida Torresa to w gruncie rzeczy ewenement na polskim rynku literatury górskiej. Nie jest to książka wspomnieniowa, wyprawowa, czy faktograficzna. Mamy do czynienia z literaturą piękną i to w bardzo ciekawym wydaniu. Torres pisze o emocjach, fascynacjach, obsesjach, które pojawiają się w życiu niezależnie od tego czy dotyczą himalajskiego ośmiotysięcznika, czy też innego obiektu ludzkich pasji.
Autor "Nangi…" jest "tylko" pisarzem, nie znane mu jest wspinaczkowe rzemiosło i można by w tym momencie powiedzieć, że to zaleta tej książki. Nie znajdziemy w niej opisów żmudnego podchodzenia w rozrzedzonym powietrzu – oklepanego "wbijam czekan, robię dwa kroki…" Przygniata natomiast ilość natchnionych porównań i metafor. Powiem szczerze, że aż za bardzo – galopującej poetyce książki bliżej miejscami do kiczu i grafomanii. Mamy zatem do czynienia z wszelkimi epitetami dotyczącymi Góry. Już sam początek książki zaczyna się fragmentem wiersza Rilkego, co stawia pozostałym stronicom nie lada wyzwanie. Odniesień do motta książki jest jednak więcej – Nanga to "anioł z rozpostartymi skrzydłami", Angel to imię głównego bohatera, aniołem w pewnym momencie "staje się" również jego ukochana osoba… Zresztą ilość aniołów w tym dziele osobiście mnie trochę przeraziła, zwłaszcza, że głównie niosą one zagładę… – jako, że "piękno jest tylko przerażenia początkiem".
"Nanga Parbat" to jednak ciekawy zapis chorobliwej obsesji Górą, mimo iż diagnoza trochę przypomina nieudaną próbę opisu motywacji alpinistów jaką wykonał Werner Herzog w "Krzyku kamienia". Obsesji, która prowadzi do destrukcji, nie dając przy tym żadnej odpowiedzi czy warto ulegać takim zmaganiom… Odniosłem wrażenie, że jednak Autor lepiej radzi sobie z opisem nie alpinistycznych emocji oraz perypetii życiowych Sandry – biernej bohaterki powieści.
We wstępie Javier Reverte doszukuje się w książce Torresa odniesień do mannowskiej "Śmierci w Wenecji". Wydaje mi się, że jest to zbyt daleko idące porównanie – "Nanga…" jest zbyt rozdygotana i mimo swej poetyki zbyt jednoznaczna. A opisane w niej góry nie są aż tak biernym obserwatorem ludzkich tragedii jak senna Wenecja, chyba, że chodziło mu o inny aspekt ludzkich namiętności ale w tym wypadku byłaby to jeszcze większa nadinterpretacja…
Nie zmienia to jednak faktu, że wydawnictwo Stapis prezentuje ciekawą pozycję, która bez wątpienia urozmaica klasyczną ofertę literatury górskiej, a co najważniejsze udowadnia, że wspinanie to nie tylko magia trudności i logistyka, o czym wielu z nas na co dzień zapomina :-)
Sprocket
Zapraszamy do naszej księgarni.
