| Podstawowy kurs jaskiniowy Celem kursu jest nabycie przez szkolonego wiadomości, umiejętności i nawyków pozwalających na samodzielne, bezpieczne uprawianie taternictwa jaskiniowego. Absolwent kursu powinien umieć:
- zaplanować i zrealizować wejście do dowolnej jaskini zarówno w okrasie letnim i zimowym z zachowaniem zasad bezpieczeństwa;
- bezpiecznie poruszać się oraz asekurować partnerów w terenie wspinaczkowym; pokonywać z asekuracją oddolną drogi o co najmniej IV stopniu trudności;
- wyprowadzić swój zespół jaskiniowy i wspinaczkowy w bezpieczny teren w przypadku załamania pogody czy nieprzewidzianego splotu wypadków;
- samodzielnie zastosować techniki autoratownicze w sytuacjach tego wymagających, zarówno w jaskini, jak i podczas wspinaczki;
- udzielić w warunkach górskich pierwszej pomocy w sytuacjach tego wymagających;
- znać przepisy obowiązujące w terenie, w którym przyjdzie mu działać, ze szczególnym uwzględnieniem zasad ochrony przyrody.
Program kursu
-
Część praktyczna
-
Techniki taternictwa jaskiniowego
-
Węzły - umiejętność poprawnego zawiązania, zastosowanie, zalety i wady.
Węzły zaczepienia:
- kluczka,
- ósemka,
- ósemka z dwoma uchami,
- pośredni tatrzański,
- skrajny tatrzański,
- motylek,
- wyblinka.
Węzły łączenia:
- podwójny zderzakowy,
- ósemka równoległa,
- potrójna ósemka,
- taśmowy,
- kluczka na rozrywanie.
Węzły zaciskowe:
- prusik,
- prusik francuski, także taśmowy,
- bloker,
- warkocz.
Inne:
-
Techniki jaskiniowe
- Poręczowanie odcinków poziomych i pionowych - punkt główny i zabezpieczający, poręczowanie w V, pośrednie punkty mocowania, odciągi, łączenie lin w zjeździe, łączenie lin na przepince, poręczowanie trawersów i tyrolek, wybór różnych punktów mocowania (punkty naturalne, punkty sztuczne, wybór odpowiednich plakietek).
- Zjazd na rolce z autoasekuracją z shunta, blokowanie rolki, odblokowywyanie shunta. Sposoby wpięcia liny w rolkę w S, C, SC i SO. Zakładanie dodatkowego hamulca z karabinka niezależnego i z karabinka od rolki.
- Zjazd w rolce stop.
- Pokonywanie w zjeździe przepinek o różnym stopniu trudności, węzła i odciągu.
- Zjazd ze ściągnięciem liny za sobą.
- Podchodzenie na przyrządach zaciskowych metodą DED, pokonywanie przepinek o różnym stopniu trudności, węzła i odciągu. Wychodzenie długich odcinków linowych, umiejętność samodzielnego wyciągania liny z crolla.
- Wychodzenie po linie na jednym przyrządzie.
- Przepięcie z wychodzenia do zjazdu i ze zjazdu do wychodzenia.
- Pokonywanie trawersów, tyrolek i tyrolek skośnych.
- Worowanie i zwijanie lin.
-
Autoratownictwo i techniki awaryjne
- Zjazd w kluczu francuskim i Dülfera.
- Zjazd w półwyblince z autasekuracją z prusika, blokowanie flagowym, odblokowywanie zaciśniętego prusika przy pomocy niezależnej pętli.
- Prusikowanie.
- Zjazd w ósemce Fiszera z autasekuracją z prusika, blokowanie flagowym, odblokowywanie zaciśniętego prusika przy pomocy niezależnej pętli.
- Konstruowanie awaryjnych uprzęży (z taśmy, z liny).
- Podchodzenie po linie z wykorzystaniem różnych elementów sprzętu.
- Schodzenie po linie za pomocą przyrządów zaciskowych.
- Pokonywanie przepinki w zjeździe bez shunta./P>
- Uwalnianie poszkodowanego wiszącego w przyrządach zjazdowych i do wychodzenia (metoda przeciwwagi).
-
Szkolenie wspinaczkowe
Część praktyczna przeprowadzona jest w maksymalnie 4 osobowej grupie (dwa dwuosobowe zespoły). Osoba kończąca kurs powinna umieć:
- Wiązać się liną z zastosowaniem uprzęży i bez niej.
- Znać i umieć zastosować węzły: kluczka, ósemka, skrajny tatrzański, wyblinka, półwyblinka, flagowy, podwójny zderzakowy, ósemka równoległa, taśmowy, węzeł prusika, prusik francuski, bloker.
- Dobierać sprzęt do konkretnej drogi i poprawnie rozmieszczać go na sobie.
- Budować stanowiska asekuracyjne dolne, górne (w tym do wędki) i pośrednie.
- Obsługiwać przynajmniej dwa przyrządy asekuracyjne (w tym półwyblinkę) w zakresie podawania, wybierania, hamowania liny oraz jej blokowania i odblokowywania.
- Asekurować przez ciało.
- Wyłapywać odpadnięcia prowadzącego (ćwiczenia na zrzutni).
- Samodzielnie zakładać punkty asekuracyjne.
- Prawidłowo prowadzić linę jedno i dwużyłową.
- Pokonywać różnorodne formacje skalne (wklęsłe, wypukłe, ściankowe) z zastosowaniem odpowiednich technik wspinaczkowych, także w zejściu.
- Przygotowywać linę i pozostały sprzęt do zjazdu.
- Zakładać stanowiska zjazdowe.
- Zjeżdżać w przyrządzie niskim i wysokim z odpowiednią autoasekuracją.
- Zjeżdżać z przesiadką.
- Podchodzić po linie (prusikować).
- Opuszczać partnera na linie.
- Łączyć liny pod obciążeniem i przepuszczać węzeł przez karabinek.
- Uwalniać się na stanowisku od ciężaru wiszącego partnera.
W zakres szkolenia wspinaczkowego wchodzi również wiedza dotycząca:
- sprzętu wspinaczkowego,
- formacji skalnych i technik wspinaczkowych,
- teorii asekuracji.
-
Szkolenie zimowe
Szkolenie zimowe poza wejściami do jaskiń w warunkach zimowych (a nie tylko w okresie kalendarzowej zimy) powinno obejmować zajęcia z:
- Posługiwania się sprzętem zimowym w tym: podchodzenie, schodzenie i trawersowanie z pomocą czekana i raków.
- Hamowania upadków w terenie śnieżnym.
- Elementów asekuracji w terenie śnieżno-lodowym. (wbijanie igieł i wkręcanie śrub lodowych, asekuracja z grzyba śnieżnego)
-
Szkolenia dodatkowe
W zależności od możliwości organizacyjnych i zaangażowania osób szkolonych można etap podstawowy wzbogacić o zajęcia praktyczne ze:
- Sporządzania dokumentacji jaskiniowej.
- Podstawowych technik ratowniczych.
-
Część teoretyczna
Tematy wykładów:
- Ogólne wiadomości o taternictwie jaskiniowym.
- Sprzęt i ubiór w taternictwie jaskiniowym.
- Zjawiska krasowe i powstawanie jaskiń.
- Rejony krasowe Polski i świata.
- Techniki taternictwa jaskiniowego.
- Pierwsza pomoc i postępowanie powypadkowe.
- Ochrona przyrody terenu działania.
- Sporządzanie planów jaskiń i czytanie dokumentacji jaskiniowej.
- Niebezpieczeństwa związane z działalnością w górach i jaskiniach.
- Niebezpieczeństwa związane z działalnością w górach i jaskiniach w okresie zimowym.
- Topografia Tatr ze szczególnym uwzględnieniem Tatr Zachodnich.
- Terenoznawstwo.
- Zarys historii taternictwa jaskiniowego i historii rozwoju sprzętu.
Kursy taternictwa jaskiniowego zgodnie z decyzją X Walnego Zjazdu Delegatów Klubów i Sekcji Taternictwa Jaskiniowego PZA mogą być organizowane tylko i wyłącznie przez kluby zrzeszone w PZA. Zajęcia praktyczne mogą prowadzić wyłącznie licencjonowani instruktorzy w ramach posiadanych przez nich uprawnień.
Na kursie realizowany jest program obejmujący co najmniej 8 akcji jaskiniowych, w tym nie mniej niż 4 do jaskiń o rozwinięciu pionowym i nie mniej niż 3 w warunkach zimowych. Wskazane jest, aby wśród akcji jaskiniowych znalazły się: trawers międzyotworowy (poruszanie się zespołu z jedną liną) oraz akcja z elementami wspinania.
Wszystkie akcje kursowe powinny być przygotowane i przeprowadzone samodzielnie przez kursantów, jedynie pod opieką instruktora. Każdy z kursantów powinien być kierownikiem co najmniej jednego wyjścia.
W trakcie szkolenia wspinaczkowego w ramach kursu taternictwa jaskiniowego szkolony powinien poprowadzić minimum 8 dróg wspinaczkowych o charakterze skałkowym z asekuracją oddolną w tym co najmniej 4 o minimum IV stopniu trudności oraz zrealizować program szkolenia. Pokaż dostępne kursy tego typu. |
