Najtrudniejsze drogi wspinaczkowe świata A.D. 2014 – zmiana dokonana
Nadszedł czas na tradycyjne zestawienie najtrudniejszych dróg skałkowych na świecie. Od poprzedniego opisu najwyższych szczebelków wspinaczkowej skali minęły prawie dwa lata. Był to okres pełen przełomowych przejść, który można podsumować jednym słowem, a zarazem nazwą jednej z dróg – zmiana (Change).
Autorem tytułowej zmiany jest oczywiście Adam Ondra. Pod koniec 2012 roku Czech wytyczył pierwszą oficjalną i niekwestionowaną 9b+, drogę Change w jaskini Hanshallaren, we Flatanger. Przejściem tym Ondra symbolicznie zdetronizował Chrisa Sharmę, którego „panowanie” rozpoczęło się od czasu poprowadzenia w 2001 roku słynnej Realization 9a+. Przez ponad dekadę to właśnie Sharma przekraczał barierę tego, co „niemożliwe”, wytyczając kolejne „king lines” o trudnościach 9a+ i 9b (w tym okresie wytyczył aż pięć 9b).
Symboliczną i bezpośrednią dogrywką w tej „rywalizacji” była wielomiesięczna walka Sharmy i Ondry na La Dura Dura, projekcie udostępnionym przez Amerykanina. Śledzony przez media pojedynek na swoją korzyść rozstrzygnął na początku 2013 roku właśnie Ondra. Zdaniem Czecha droga jest trudniejsza od Change, niemniej cały czas mieści się w stopniu 9b+. Co prawda Sharma miesiąc później udowodnił swoją klasę i poprowadził La Dura Dura, ale pałeczkę pierwszeństwa musiał oddać młodszemu koledze. Notabene, wydaje się, że do pełnego rozprawienia się z historycznym dorobkiem Sharmy młodemu Czechowi brakuje prowadzenia wspomnianej wcześniej Realization…
Obraz tego, co obecnie we wspinaniu skałkowym z liną jest najtrudniejsze oraz tego, kto tak naprawdę rozdaje tu karty, daje poniższa tabelka:
Linie 9b+ – 3 drogi | ||||||
Droga | Trud. | Gdzie | Kraj | Rok | Autor | Powtórzenia |
Change | 9b+ | Flatanger | Norwegia | 2012 | Adam Ondra | |
La Dura Dura | 9b+ | Oliana | Hiszpania | 2013 | Adam Ondra | Chris Sharma (2013) |
Vasil Vasil | 9b+ | Sloup (Moravský Kras) | Czechy | 2013 | Adam Ondra |
Stopień 9b, czyli na horyzoncie brak pretendentów
Jak daleko Ondra i Sharma odjechali pozostałym zawodnikom pokazuje kronika stopnia 9b. W ostatnich dwóch latach nie pojawił się żaden (!) inny wspinacz na tak trudnej drodze, natomiast Ondra i Sharma dopisali do swoich kajecików kolejne drogi 9b. W historii wspinania na 9b zapisało się tylko 6 wspinaczy (a jedynie przy czterech nie jest potrzebna gwiazdka objaśniająca wątpliwości dotyczące przejść):
- Adam Ondra (9 dróg),
- Chris Sharma (6 dróg),
- Dani Andrada (2 drogi)
- Fred Rouhling [*] (1 droga),
- Bernabé Fernández [**] (1 droga),
- Magnus Midtboe (1 droga).
Linie 9b – 15 dróg | ||||||
Droga | Trud. | Gdzie | Kraj | Rok | Autor | Powtórzenia |
Akira [*] | 9b | Eaux Clares | Francja | 1995 | Fred Rouhling | |
Chilam Balam [**] | 9b | Villanueva del Rosario | Hiszpania | 2003 | Bernabé Fernández | Adam Ondra (2011) |
Ali Hulk (Extension) (Sit Star) | 9b | Rodellar | Hiszpania | 2007 | Dani Andrada | Magnus Midtboe (2010) |
Delincuente Natural (Extension) | 9b | Rodellar | Hiszpania | 2008 | Dani Andrada | |
Golpe De Estado | 9b | Siurana | Hiszpania | 2008 | Chris Sharma | Adam Ondra (2010) |
Jumbo Love | 9b | Clark Mountain | USA | 2008 | Chris Sharma | |
Neanderthal | 9b | Santa Linya | Hiszpania | 2009 | Chris Sharma | |
La Capella | 9b | Siurana | Hiszpania | 2011 | Adam Ondra | |
Chaxi Raxi | 9b | Oliana | Hiszpania | 2011 | Adam Ondra | |
First Round First Minute | 9b | Margalef | Hiszpania | 2011 | Chris Sharma | Adam Ondra (2014) |
La Planta de Shiva | 9b | Villanueva del Rosario | Hiszpania | 2011 | Adam Ondra | |
Fight or Flight | 9b | Oliana | Hiszpania | 2011 | Chris Sharma | Adam Ondra (2013) |
Stoking the Fire | 9b | Santa Linya | Hiszpania | 2013 | Chris Sharma | |
Iron Curtain | 9b | Flatanger | Norwegia | 2013 | Adam Ondra | |
Move | 9b | Flatanger | Norwegia | 2013 | Adam Ondra |
* Droga Akira budzi poważne wątpliwości. Po pierwsze Akira to tak naprawdę długi boulder w 20-metrowym dachu, który pokonuje się bez asekuracji. Dopiero końcówkę, wycenianą na 8a, kończy się z liną. Po drugie droga jest w dużym stopniu spreparowana, część chwytów jest wzmocniona klejem. Po trzecie droga znajduje się na terenie prywatnym, który praktycznie jest teraz niedostępny dla wspinaczy. Mimo to Daniemu Andradzie udało się przystawić do Akiry. Nie zdołał dokonać powtórzenia drogi, ale podobno znalazł łatwiejszy patent na kluczowe miejsce w dachu i według niego całość może mieć obecnie nie 9b, lecz 9a+. Dodatkowo Andrada twierdzi – „Gdy Rouling robił tę drogę, było tam troszkę więcej chwytów. Potem ktoś podziałał tam młotkiem i zrobiło się trudniej. Droga poprowadzona przez Roulinga mogła mieć na oko około 8c+” [Góry, nr 12 (127), 2004]. Ważny tekst, w sumie broniący Rouhlinga i jego przejścia można znaleźć na Climbingu.
** Z Chilam Balam wiążą się również kontrowersje. Bernabé Fernández wycenił drogę na 9b+, co już wywołało burzę. Ale ponadto, ponieważ autor nie wykazał chęci poparcia swojego przejścia dowodami, wielu kwestionuje to prowadzenie, patrz Chilam Balam – historia zaginionego asekuranta, ale nie tylko. Kwestia wyceny wyjaśniła się w 2011 roku. Odpowiedź dał Adam Ondra, który w kwietniu powtórzył Chilam jako pierwszy (i jak na razie jedyny), oceniając trudności na 9b – patrz: rozmowa, jaką przeprowadziliśmy z Adamem po przejściu Chilam Balam.
Stopień niżej – na 9a+ wielu chętnych nie widać…
W ostatnim zestawieniu (zrobionym 2 lata temu) w aktywnej czołówce wspinaczy – czyli takich, którzy mają w opisywanym okresie 9a+ na koncie – mieliśmy 11 zawodników. W ostatnich dwóch latach do łańcucha na 9a+ było w stanie wpiąć się zaledwie 13 zawodników! W tym czasie powstało 11 nowych dróg w tym stopniu.
Nowe drogi 9a+ (11 szt.) | Powtórzenia 9a+ (12 szt.) |
|
|
A patrząc na stopień 9a+ historycznie, to dróg o trudnościach 9a+ (lub pretendujących do tego miana) mamy obecnie 47. Niecała połowa z nich (19) ma trudności potwierdzone powtórzeniem. Najpopularniejsza z nich to La Rambla Extension – aż 10 powtórzeń. Moja prognoza sprzed dwóch lat, że to La Rambla… obejmie prowadzenie w liczbie powtórzeń sprawdziła się w 100%. Chętnych do powtórzenia Realization, na której miał miejsce obryw, jest obecnie mniej (choć Enzo Odo, który zrobił sławną linię Chrisa Sharmy w nowej wersji, nie zmienił wyceny, to faktem jest, że od 2010 roku ta droga nie miała przejścia).
Droga | Trud. | Gdzie | Kraj | Rok | Autor | Powtórzenia |
Es Pontas (Mega Arch) | 9a+/b | Es Pontas | Majorka | 2006 | Chris Sharma | |
Salamandre | 9a+/b | St-Pierre en Faucigny | Francja | 2007 | Fred Rouhling | |
Empreintes | 9a+/b | Haut-Savoye | Francja | 2009 | Fred Rouhling | |
Marina Superstar | 9a+/b | Domusnovas (Sardynia) | Włochy | 2009 | Adam Ondra | |
Open Air | 9a+ | Schleier Wasserfall | Austria | 1996 | Alex Huber | Adam Ondra (2008) |
Orujo | 9a+ | Malaga | Hiszpania | 1998 | Bernabé Fernández | Obecnie droga jest raczej niemożliwa do przejścia z powodu urwanych chwytów |
Realization (Biographie) | 9a+ | Ceuse | Francja | 2001 | Chris Sharma | Sylvian Millet (2004) Patxi Usobiaga (2004) Dave Graham (2007) Ethan Pringle (2007) Ramón Julian Puigblanque (2008) Enzo Odo (2010) |
La Rambla Extension | 9a+ | Siurana | Hiszpania | 2003 | Ramón Julian Puigblanque | Edu Marin (2006), Chris Sharma (2006) Andreas Bindhammer (2007) Patxi Usobiaga (2007) Adam Ondra (2010) Enzo Odo (2011) Sachi Amma (2012) Felix Neumärker (2013) Alexander Megos (2013) Sangwon Son (2013) |
Flex Luthor | 9a+ | Fortress | USA | 2003 | Tommy Caldwell | |
Flatmountain | 9a+ | Fugato | Japonia | 2003 | Yuji Hirayama | |
Violent New Breed | 9a+ | Yorkshire | Wielka Brytania | 2004 | John Gaskins | |
Corona | 9a+ | Frankenjura | Niemcy | 2006 | Markus Bock | Adam Ondra (2009) Alexander Megos (2013) |
Ali Hulk (Sit Start) | 9a+ | Rodellar | Hiszpania | 2006 | Dani Andrada | Dave Graham (2007) Magnus Midtboe (2010) |
Overshadow | 9a+ | Malham Cove | Wielka Brytania | 2007 | Steve McClure | Adam Ondra (2011) |
Ali Hulk Extension | 9a+ | Rodellar | Hiszpania | 2007 | Dani Andrada | Magnus Midtboe (2010) Danilo Pereira (2011) Dmitrij Szarafutdinow (2012) |
Jaws II | 9a+ | Rumney (New Hampshire) | USA | 2007 | Vasya Vorotnikov | Daniel Woods (2010) Mike Foley (2011) Andrew Palmer (2013) Paul Robinson (2013) |
Papichulo | 9a+ | Oliana | Hiszpania | 2008 | Chris Sharma | Adam Ondra (2009) Ramón Julian Puigblanque (2009) Sachi Amma (2010) Cédric Lachat (2011) Jakob Schubert (2011) |
New Thing | 9a+ | Raven Tor | Wielka Brytania | 2008 | Steve McClure | |
Pachamama | 9a+ | Oliana | Hiszpania | 2009 | Chris Sharma | Sachi Amma (2011) |
Demencia Senil | 9a+ | Margalef | Hiszpania | 2009 | Chris Sharma | Iker Pou (2010) Ramón Julian Puigblanque (2010) |
Der lange Atem | 9a+ | Höllental | Austria | 2009 | Artur Kubista | |
First Ley | 9a+ | Margalef | Hiszpania | 2010 | Chris Sharma | |
Goldrake | 9a+ | Cornalba (Lombardia) | Włochy | 2010 | Adam Ondra | |
L’étrange ivresse des lenteurs | 9a+ | Céüse | Francja | 2010 | Adam Ondra | |
Aubade direct | 9a+ | Sainte-Victoire | Francja | 2010 | Gérôme Pouvreau | Enzo Odo (2011) |
Power Inverter | 9a+ | Oliana | Hiszpania | 2010 | Chris Sharma | Adam Ondra (2013) |
Catxasa | 9a+ | Santa Linya | Hiszpania | 2011 | Chris Sharma | Ramón Julian Puigblanque (2012) |
Obrint el sistema | 9a+ | Santa Ana | Hiszpania | 2011 | Adam Ondra | |
Chaxi | 9a+ | Oliana | Hiszpania | 2011 | Adam Ondra | Chris Sharma (2011) Cédric Lachat (2013) |
La moustache qui fâche | 9a+ | Entraygues | Francja | 2011 | Enzo Oddo | |
La Madone | 9a+ | Lubéron | Francja | 2011 | Gérôme Pouvreau | Sébastien Bouin (2012) |
Perlorodka | 9a+ | Holštejn | Czechy | 2011 | Adam Ondra | |
Southern Smoke Direct | 9a+? | Red River Gorge | USA | 2011 | Adam Taylor | |
Black Block | 9a+ | Cuenca | Hiszpania | 2011 | Luis Alfonso Felix | |
Nit de bruixes | 9a+ | Margalef | Hiszpania | 2012 | Iker Pou | Ramón Julian Puigblanque (2012) |
Le Reve | 9a+? | Arrow Canyon | USA | 2012 | Jonathan Siegrist | |
Deathrow | 9a+? | Clear Creek Canyon | USA | 2012 | Daniel Woods | |
Jungle Boogie | 9a+ | Céüse | Francja | 2012 | Adam Ondra | |
Tinipi | 9a+ | Mount Kinabalu | Malezja (Borneo) | 2012 | Daniel Woods | |
Thor’s Hammer | 9a+ | Flatanger | Norwegia | 2012 | Adam Ondra | |
Change P1 | 9a+ | Flatanger | Norwegia | 2012 | Adam Ondra | |
Celedon | 9a+ | Margalef | Hiszpania | 2012 | Iker Pou | |
Batman | 9a+ | Malham Cove | Wielka Brytania | 2013 | Steve McClure | |
Torture physique integrale | 9a+/b | Gastlosen | Szwajcaria | 2013 | Adam Ondra | |
Kangaroo’s Limb | 9a+ | Flatanger | Norwegia | 2013 | Adam Ondra | |
Hell Racer | 9a+ | Hell | Norwegia | 2013 | Adam Ondra | |
Red Ram | 9a+ | Montserrat | Hiszpania | 2013 | Ramón Julian Puigblanque | |
Selecció anal | 9a+ | Santa Linya | Hiszpania | 2013 | Ramón Julian Puigblanque | |
Niektórzy spadkowicze z 9a+ | ||||||
La Novena Enmienda | 9a+ | Santa Linya | Hiszpania | 2005 | Dani Andrada | Chris Sharma (2007) Edu Marin (2008) – pierwsza sugestia obniżenia wyceny Adam Ondra (2008) Magnus Midtboe (2008) Ramón Julian Puigblanque (2008) Andreas Bindhammer (2009) |
The Man That Follows Hell | 9a+ | Frankenjura | Niemcy | 2009 | Markus Bock | Adam Ondra (2011) – ocenił drogę na 9a |
Classified | 9a/a+ | Frankenjura | Niemcy | 2013 | Alexander Megos | Gabriele Moroni (2013) – ocenił drogę na 9a/a+, oryginalnie 9a+ |
Elitarny klub 9a+ jest naprawdę wąski, liczy 39 osób, ale na dzisiaj takie trudności jest w stanie pokonać jedynie 12 wspinaczy! Przez ostatnie dwa lata do tego grona udało się doszlusować zaledwie 6 zawodnikom (Sébastien Bouin, Alexander Megos, Andrew Palmer, Paul Robinson, Sangwon Son, Dmitrij Szarafutdinow). Czy wśród nich znajduje się wspinacz, który będzie w stanie dogonić Ondrę i Sharmę?
Dwa lata temu typowałem młodego Enzo Odo. Francuz jednak postanowił rozwijać się w wielu dziedzinach wspinaczki (góry, także zimą, wielowyciągówki, trad) i na razie wydaje się, że nie mamy co liczyć na jego wejście w stopień 9b. Obecnie naturalnym kandytatem wydaje się być Alexander Megos, który trudności 9a i 9a+ pokonuje z ogromną łatwością, wystarczy wspomnieć o jego przejściu OS na Estado critico 9a.
Wspinacz | Liczba dróg 9a+ i wzwyż |
Adam Ondra | 28 |
Chris Sharma | 18 |
Ramón Julian Puigblanque | 6 |
Dani Andrada | 4 |
Enzo Oddo | 4 |
Sachi Amma | 3 |
Steve McClure | 3 |
Magnus Midtboe | 3 |
Iker Pou | 3 |
Fred Rouhling | 3 |
Daniel Woods | 3 |
Bernabé Fernández | 2 |
Dave Graham | 2 |
Cédric Lachat | 2 |
Gérôme Pouvreau | 2 |
Patxi Usobiaga | 2 |
Andreas Bindhammer | 1 |
Markus Bock | 1 |
Sébastien Bouin | 1 |
Tommy Caldwell | 1 |
Luis Alfonso Felix | 1 |
Mike Foley | 1 |
John Gaskins | 1 |
Yuji Hirayama | 1 |
Alex Huber | 1 |
Artur Kubista | 1 |
Edu Marin | 1 |
Alexander Megos | 1 |
Sylvian Millet | 1 |
Andrew Palmer | 1 |
Danilo Pereira | 1 |
Ethan Pringle | 1 |
Paul Robinson | 1 |
Sangwon Son | 1 |
Jakob Schubert | 1 |
Jonathan Siegrist | 1 |
Dmitrij Szarafutdinow | 1 |
Adam Taylor | 1 |
Vasya Vorotnikov | 1 |
Czy 9a to dalej trudno?
W okresie ostatnich dwóch lat niewiele się zmieniło. Analiza wpisów na 8a.nu pokazuje, że pokonanie 9a nadal oznacza, że zawodnik znajduje się w szerokiej czołówce wspinaczkowej. W okresie ostatnich 12 miesięcy wg bazy 8a.nu takie trudności pokonało 28 zawodników (w tym 4 Polaków – Adrian Chmiała, Łukasz Dudek, Mateusz Haładaj i Piotr Schab). Ostrożnie zakładając, że zaledwie 1/3 wspinaczy z czołówki wpisuje swoje przejścia, można oszacować aktualną liczbę aktywnych klubowiczów stopnia 9a i wzwyż na około 100 osób. Tym bardziej trzeba docenić ubiegłoroczne przejście Mateusza Haładaja, który prowadząc Ciudad de Dios 9a/a+, zrobił kolejny krok w kierunku elitarnego grona 9a+.
- Najtrudniejsze drogi wspinaczkowe świata A.D. 2014 – zmiana dokonana
- Najtrudniejsze drogi A.D. 2012 – stagnacja?
- Najtrudniejsze drogi A.D. 2011
- Co znaczy najtrudniejsze A.D. 2010?
- Co znaczy Najtrudniejsze?
Mysza
To że drogę pokonuje się bez asekuracji to nie znaczy, że jest bulder. Ali-hulk ma podobny charakter a jakoś go nie sklasyfikowaliście jako bulder.
Decyzja filozofoczna i trudna. Mimo wszystko na Ali Hulk wspina się sporą część drogi z liną, patrz Boulderowa moc w Ali Babie, chociaż przyznaję, że te drogi Andrady, odrobinę odbiegają od wyobrażenia „czystej” drogi wspinaczkowej.
A jakie pominięte drogi masz na myśli?
„Jak daleko Ondra i Sharma odjechali pozostałym zawodnikom”. Czy ja wiem,czy aż tak odjechali? Powodem tej sytuacji jest głownie jedna zależność, mianowicie czołówka nie ma czasu na wiszenie na drogach. A mam tu na myśli najlepszych z PŚ czyli:Ammę, Schuberta, Ramoneta itd. Oni są na najwyższym poziomie sportowym,ale jak wiadomo ze względu na kalendarz ten potencjał nie jest realizowany w pełni. To był z resztą jeden z powodów dlaczego Adam przestał startować(Chris podobnie,ale u niego były inne czynniki swego czasu, przez które nie startował ;). Wracając do czołówki to i Sachi, i Jakob, i np. taki Cedric są w stanie na w miare krótkim wyjeździe regularnie kosić 9a+. I tak co roku Sachi na zakończenie sezonu buja się w skały,gdzie w miarę szybko robi 9a+,a potem…niestety rest i rozpoczęcie cyklu na nowy sezon.
To jedyny rodzaj wspinania(oprócz bigwalli,ale to trudno nazwać czystą sportówką), który wymaga dużej ilości czasu spędzonych w jednym miejscu i najlepiej z dobrym warunem. Żaden zawodnik nie może sobie na takie coś pozwolić,a Ci co nie są zawodnikami, a mają sponsorów to albo bulderują albo są na za niskim poziomie(co też jest pewnie powodem dlaczego nie startują w PŚ). I kółko się zamyka. Ale żeby dolać oliwy do ognia to należy zauważyć, że Megos zrobił np. 9a+ w drugiej próbie, o czym w wykonaniu Krzycha nigdy nie słyszałem, ba 8b+ OS też słabo stoi przy 9a OS. Więc z tym odjazdem to był bym ostrożny,a cytując klasyka, który jednym wyrazem jest w stanie wytłumaczyć wszystko „specyfika” ;).
Odpisuję na forum, głos ciekawy, ale… http://wspinanie.pl/forum/read.php?7,605762
[…] W tym roku w gronie wyróżnionych przez redakcję „National Geographic” również nie zabrakło wspinaczy. W tej wąskiej grupie znalazł się Rafał Sławiński (gość ostatniego Krakowskiego Festiwalu Górskiego), który razem z Ianem Welstedem zdobył jeden z ostatnich dziewiczych siedmiotysięczników Karakorum – trudny technicznie K6 West (7040 m). Dostrzeżono też wspinaczkowe dokonania Adama Ondry (tutaj dobrą ilustracją jest tekst Najtrudniejsze drogi wspinaczkowe świata A.D. 2014 – zmiana dokonana). […]