Maciej Berbeka i Tomasz Kowalski in memoriam
Maciej Berbeka – Urodził się 17 października 1954 roku w Zakopanem, gdzie również mieszkał i pracował. Ukończył Wydział Architektury Wnętrz na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie i przez pewien czas nauczał w zakopiańskim Liceum Sztuk Plastycznych im. Antoniego Kenara. Był członkiem Zakopiańskiego Klubu Wysokogórskiego, przewodnikiem tatrzańskim i międzynarodowym IVBV/UIAGM, a także ratownikiem TOPR.
Maciej Berbeka na konferencji prasowej przed wyjazdem na Broad Peak
(fot. Janusz Kurczab)
Maciek był synem znanego alpinisty i ratownika Krzysztofa Berbeki (1930-1964). Ojciec Maćka zmarł 1 kwietnia 1964 roku w klinice chirurgicznej w Zurychu w następstwie wypadku po pierwszym zimowym przejściu północnej ściany Dent d’Herens, gdy długo musiał czekać na pomoc. Sytuacja rodziny Berbeków (Maciek miał wówczas 9, a Jacek 5 lat) skłoniły władze Klubu Wysokogórskiego do powołania Funduszu imienia Krzysztofa Berbeki. Dobrowolne dopłaty do składek klubowych miały w początkowym zamyśle wspomagać finansowo rodzinę osieroconą przez Krzysztofa. Gdy dzieci dorosły a sytuacja rodziny poprawiła się, Fundusz Berbeki został utrzymany i istnieje do dziś. Odtąd jego środki służyły pomocą rodzinom taterników, którzy zginęli w górach.
Zima 1985. Pawlikowski i Berbeka po zejściu z Cho Oyu
(fot. Andrzej Zawada)
Maciek zaczął uprawiać taternictwo w 1969 roku w wieku 15 lat. Później wspinał się w wielu górach świata – Kaukazie, Alpach, Pamirze i Kanadyjskich Górach Skalistych. Wreszcie przyszedł czas na wyprawy w góry wysokie, których był wielokrotnie zarówno uczestnikiem, jak i kierownikiem. W 1979 roku brał aktywny udział w zakopiańskiej wyprawie, która dokonała I wejścia na Peak 29 (in. Ngadi Chuli, 7871 m). 23 maja 1981 roku, podczas wyprawy kierowanej przez Ryszarda Szafirskiego, wraz z Bogusławem Probulskim wszedł na Annapurnę (8091 m) nową drogą na południowej ścianie.
Oprócz ostatniego zdobycia Broad Peaku, ma jeszcze na koncie dwa pierwsze wejścia zimowe na ośmiotysięczniki: Manaslu (8156 m, z Ryszardem Gajewskim w 1984 roku) i Cho Oyu (8201 m, z Maciejem Pawlikowskim w 1985 r). W 1988 roku podjął samotną próbę zimowego zdobycia Broad Peaku, dokonując I wejścia zimowego na przedwierzchołek Rocky Summit (8035 m). Przez prawie ćwierć wieku była to największa wysokość osiągnięta zimą w Karakorum. W 1993 roku jako pierwszy Polak wszedł na Everest od strony północnej.
Nie zdołał zejść ze szczytu Broad Peaku (8051 m) po dokonaniu jednego z największych swoich wyczynów górskich. 6 marca 2013 roku został wraz Tomaszem Kowalskim uznany za zaginionego, a w dwa dni później – za zmarłego. Okoliczności jego śmierci pozostają nieznane. Maciek osierocił żonę i czwórkę synów, w wieku od 32 do 14 lat.
Tomasz Kowalski
Tomasz Kowalski – Urodził się w 1985 roku w Dąbrowie Górniczej, ale od kilku lat mieszkał i pracował w Poznaniu, gdzie ukończył turystykę i rekreację na Uniwersytecie Adama Mickiewicza. Był członkiem Klubu Wysokogórskiego Warszawa.
Rodzice i brat zaszczepili we mnie pasję do wspinaczki i podróży, dzięki temu od najmłodszych lat miałem do czynienia z turystyką i górami – można przeczytać na jego blogu.
Wspinał się w Tatrach, Alpach, Andach, górach Alaski, w Pamirze i Tien Szanie. W 2010 roku przeszedł 100-kilometrowy trawers masywu Denali (Mount McKinley, 6146 m). W 2011 r. w ciągu jednego sezonu wszedł na cztery siedmiotysięczniki byłego ZSRR. Za to osiągnięcie przyznano mu wyróżnienie w konkursie Kolosy.
Tomek na szczycie zdobytego 18 sierpnia 2011 samotnie Chan Tengri
Dużo podróżował – zwiedził sześć kontynentów i wszedł na sześć szczytów Korony Ziemi, której zdobycie było jego dziecięcym marzeniem. Ostatnio prowadził firmę podróżniczą Poco Loco Travel. Organizował trekkingi po Alpach, Andach, Alasce oraz Pamirze i Tien Szanie.
Mimo że znany był ze świetnej kondycji – biegał przecież maratony, uczestniczył w rajdach podróżniczych, wspinał się po lodospadach Karkonoszy, a krótko przed wyprawą w Masywie Mont Blanc – najwyższe góry świata zmogły jego organizm. Skrajnie osłabiony, niemal do ostatnich chwil łączył się z bazą z przełęczy Broad Col (7900 m), na której spędził, jak się podejrzewa, swój ostatni biwak.
***
Janusz Kurczab
[…] zarząd Klubu Wysokogórskiego w Katowicach w odpowiedzi na prośbę rodziny oraz przyjaciół Tomasza Kowalskiego. Tragicznie zmarły podczas zimowej wyprawy na Broad Peak alpinista (8 marca 2013) w latach […]