Martyna – atak na szczyt… potem!

Opis dwóch systemów aklimatyzacji stosowanych podczas wspinaczki na Mt Everest w świetle dylematów strategicznych i sposobów prowadzenia akcji przez wyprawę Falvit Everest Expedition Martyny Wojciechowskiej.

"Szkoła tradycyjna", klasyczna (w tym polska) mówi, że:

• Ilość dni i nocy spędzona w górach, na wysokości się nie liczy. Liczy się tylko wysokość ostatniego biwaku lub wysokość osiągnięta podczas poprzedniego wyjścia.
• na wysokości organizm nie jest w stanie odpocząć, nie regeneruje się. "Przesiadywanie" więc w obozach nie ma sensu.
• Bezpiecznie można się wspinać 1000 metrów powyżej punktu osiągniętego w ostatnim/poprzednim wyjściu. Oznacza to, że przed planowanym atakiem na Mt Everest trzeba dojść wcześniej, w ostatnim wyjściu aklimatyzacyjnym w pobliże Przełęczy Południowej (mi. ponad Żółte Skały)
• W przypadku Mt Everestu od Przełęczy Południowej (8000m n.p.m.) niezbędne jest użycie tlenu, przy czym spełnia on funkcję pomocniczą i działanie bez niego (np.w zejściu) też jest możliwe.(modelowo:2 butle podczas podejścia, 1 butla podczas zejścia)
• Przed atakiem na szczyt, szkoła ta nie rekomenduje odpoczynku poniżej bazy.
• System ten stosuje się na wyprawach o zacięciu "sportowym", lekkich, nie mających do dyspozycji dużej ilości Szerpów, opierających się na siłach i "zasobach" uczestników wyprawy.

Próba butli i reduktora (fot. mounteverest.pl)

"Szkoła amerykańska" tzw. szybki system aklimatyzacji, wypracowany przez wyprawy komercyjne mówi, że:

• W obozie II na wysokości 6400 należy spędzić 5 do 7 dni, robiąc spacery pod zach. ścianę Lhotse do wysokości ok. 6600m n.p.m. (zanim to nastąpi, wcześniej należy spędzić jedną noc w obozie I na wysokości 6000m n.p.m. i wrócić do bazy)
• Wystarczająca aklimatyzacja przed atakiem na szczyt to noc spędzona w obozie III na wysokości  7250m n.p.m.
• Przed atakiem należy zejść poniżej bazy (5300m) na parę dni, na wysokość ok. 4000m n.p.m. w celu regeneracji sił.
• Podczas ataku szczytowego tlenu używa się już od obozu III (7200m, 1 butla), w nocy na Przełęczy Południowej (8000m, 1 butla) i potem jak w systemie klasycznym 2 butle w drodze na szczyt i 1 podczas zejścia na przełęcz. Na przełęczy powinno się mieć jeszcze rezerwę tlenową "na wszelki wypadek".
• W systemie tym tlen spełnia funkcję nie tyle wspomagającą co raczej czynną. Działanie bez tlenu (np.awaria) jest utrudnione lub wręcz (zależy od czynnika indywidualnego) niemożliwe.
• Szkołę tą stosuje się w dużych grupach "obstawionych" dużą ilością Szerpów, przecierających szlak i mogących dostarczyć "klientom" dużą ilość butli z tlenem.

Status aklimatyzacyjny wyprawy Falvit na dzień 10 maja. Wyprawa zgłosiła "gotowość" do zaatakowania szczytu. Wyprawa zaliczyła 3 wyjścia w góry:

• Na Island Peak na wys. 6189m n.p.m.
• Do obozu I na wys.6000m n.p.m. (4 noce, przeczekiwanie śnieżycy)
• Do obozu II 6400m n.p.m. (4 noce Martyna i Darek, 3 noce pozostali) i do obozu III 7200m n.p.m. (2 noce)

Trzech Szerpów wyprawy Falvit nosi tlen pomiędzy obozem II a IV (Przełęcz Południowa, 8000m n.p.m.). Na przełęczy wyprawa ma 8 butli (potrzebne są minimum 24 butle w obozie IV i 6 butli w obozie III).

Szerpowie wyprawy są w stanie unieść 4 butle (na jednego) za jednym kursem na Przełęcz Południową. Na razie dwóch z nich wykonało jeden kurs. Na przełęczy wyprawa ma 8 butli. (fot. mounteverest.pl)

Szerpowie mają dzisiaj kolejny "przestój" – transport się opóźnia. Kiedy wyniosą pozostałe ilości trudno określić. Dlatego niektórzy uczestnicy postanowili zejść poniżej bazy na odpoczynek w myśl zasad "amerykańskich" (Martyna i Darek Załuski), wyjść w górę na jeszcze jedno wyjście aklimatyzacyjne (Jura Jermaszek, Bogusław Ogrodnik). Z kolei Janusz Adamski i Tomek Kobielski zdecydowali się czekać w bazie. Simone Moro prowadzi zupełnie niezależną działalność sportową.

Tlen to podstawa strategii działania wypraw komercyjnych. Na zdjęciu Paul Adler z największej wyprawy „Everest 2006 – International Mountain Guides”.
(fot. Fiona Adler)

Wyprawy komercyjne nie spieszą się z atakiem. Wyprawa DCXP strona północna Everestu, baza wysunięta na 6400m n.p.m. (fot. dcxp.com)

Brak tlenu na przełęczy i fakt, że szwajcarskiej wyprawie Kari Koblera nie udało się przetrzeć drogi do szczytu (zawrócili ponad Przełęczą Południową) wpłynęły na zmianę planów i odłożenie ataku szczytowego na czas kiedy wyprawa będzie do tego lepiej przygotowana i  kiedy będzie mogła liczyć na większe wsparcie w przecieraniu szlaku ze strony innych wypraw.

Krzysztof Wielicki
Artur Hajzer

Newsy o wyprawie: 23.05.06 Miało być "Jura dzierżyj linu!", a wyszło „Martyna! Keep smiling!” 19.05.06 Z Everestu w dół, Annapurna blisko, Makalu w górę 18.05.06 Martyna Wojciechowska zdobyła Everest – szczegóły 15.05.06 W Himalajach Polacy w górę i w dół… 09.05.06 Martyna – atak na szczyt… potem! 06.05.2006 Martyna Wojciechowska i Falvit Everest Expedition do ataku na szczyt! 04.05.2006 Postępy polskich wypraw w Himalajach 23.04.2006 Falvit Everest Expedtion po burzy 14.04.2006 Falvit Everest Expedtion po wejściu na Island Peak 10.04.2006 „Pokerową zagrywkę” Martyny Wojciechowskiej – ocenia loża ekspertów HiMountain Team 4.04.2006 Jura! Dierżyj linu!

Uczestnicy: Janusz Adamski, Jura Jermaszek, Tomasz Kobielski, Bogusław Magrel, Simone Moro, Bogusław Ogrodnik, Wojciech Trzcionka, Martyna Wojciechowska, Darek Załuski. Działalność na Mount Everest: 8 kwietnia – 20 maja